BANTU.tsv.me

№ ,English ,Duala clearly PIE vocab,Bantu = IRON tech!,Fang ,Punu ,Lingala ,Kikumu ,Kikuyu ,,,Sukuma ,Zaramo ,Swahili ,Kongo ,Kituba ,Kimbundu,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
1,I ,na (sub), mba (ob) ,an.ai, me!,me; me, ma (E) mǎ; me-, ma- ,me, mine,++,ménu ,ngáí, na- ,eme ,,,,mimi ,ngi- ,mono ,eme,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
2,you (sing) ,o (sub), oa (ob) ,uo,we; ô, wa (E) wǎ; o-, wa- ,ndéju ,you,++,yó, o- ,obɛ, oɛ, o- ,wee ,ying'we ,mweye ,wewe, u- ,u- ,nge ,eie,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
3,he ,a (sub), mo̱ (ob) ,an.he,nye, énye; a, a (E) é ñe; a-, aa- ,ha,+,a ,yé, a- (person), e- (thing) ,yɛ, a- ,we ,weyi ,ijya ,yeye, a- ,u- ,yandi ,muene,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
4,we ,di (sub), biso̱ (ob) ,bi~we,bîe; bî, bîa (E) bíyǎ; bí-, bíyá- , bîa ,Via ~ wir,+!,bísó, to- ,besu ,ithuĩ ,yise ,tweye ,sisi ,tu- ,beto ,etu,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
5,you (pl) ,lo (sub), bińo̱ (ob) ,!,mine; mi, mia (E) mínǎ; mín-, míná- ,,Man –,-,bínó, bo- ,benu, bo, bo- ,ĩnyui ,bebe ,gwewe ,ninyi, wa, m- ,lu- ,beno ,enu,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
6,they ,ba (sub), babo̱ (ob) --- ,bo, ébo; be, ba (E) é bɔ be; bé-, bá- ,ba ,,-,banga, ba- (persons), e-/i- (things) ,bɔ, ba, bá- ,o acio ,boyi ,waja ,wao, ba, wa- ,be- ,bau ,ene,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
7,this ,bón,Pho, nar nunan, nu ,,ényina, é more (E) é-ñí ,,,,óyo ,ambe, búndé, mmbe, nde, nnde, unge ,,,,huyu, hii, hiki, hili, huu -ki ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
8,that ,nune̱ ,[th]ato, nunc,éto, ôto (E) é-te ,ike ,wâná ,ambɔ,,, búndɔ́, mmbɔ, ndɔ, nndɔ, ungɔ ,nĩkĩo ,yo ,wijya ,lile, ule, yule, ile, kile -kina ,,kiná,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
9,here ,wan ,,nne, va (E) vá, váná, mú ,avàve,,, agunu ,áwa ,oani ,haha, gũkũ ,aha ,hano ,hapa ,vava, eva, kuku, eku ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
10,there ,wa ,wo,va (E) váa ,avàne ,kúná, wâná ,koni,,, ndosi ,harĩa, hau, ho, kũrĩa, kũu, kuo ,aho ,kudya ,hapo, huko ,vana, kuna ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
11,who ,nde ,phonn*,nẑa? (E) nza?, nzá? ,,náni ,ani ,Ante … ,+?,nũ? -ũ? ,nani ,yalihi ,nani ,nani ,náni ,mukuanhi,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
12,what ,nje ,que?,zè? [ʣɛ] (E) dze? ,,níni ,sina ,nĩkĩ ,(ni)que!,,kiyi ,choni ,nini ,nki ,wápi, ínki ,nii,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
13,where ,ó, wé, wéni ,whe?,vé? (E) ve?, o ve? ,avéñi,vee? wo?,++, avè ,wápi ,sua ,kũ? ha? ,,,wapi ,kweyi ,wápi -ebi,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
14,when ,pe̱ ,Phen ~ when timn,é ñgeñ? (E) ó dén? ,,tángo ,mbenɔ nde ,rĩ? ,Tángo ~ time,,,,lini ,,tángu ,ki, kiondo,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
15,how ,ne̱, ne̱ni ,,na? (E) ya?, na? ,nane ,bóní ,na?,,,atĩa? ,,,vipi ,bwe, bweyi ,íkwa ,kiebi,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
16,not -nao-, (no) ata ,NO AnTI KEIN  MO,dia, di (E) ka’a, (no) ata , (no) ata , mɔ́mɔ́,NO! anti kein,++, kɔɔ́ ,nési ,... tɛ́ -nao-, (no) ata ,ĩhĩ, (no) aca ,si ,ka...ko ,,ki,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
17,all ,be̱se̱, ńe̱se̱, le̱se̱ ,-se (E) -se, -sese ,kadi ,nyɛ́,kal’tout,+-, tû ,bɔbhi ,ciothe ,ose ,wose -ote -onso ,nyónso ,hoso,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
18,many ,jita, njoasoa, eyeka ,,abî, ébyer, azô (E) abuíñ,Üppig (m)angan,+?, ábíra; angan ,pwèle ,míngi ,kpuu, -si -ĩngi ,ingi ,wamema, vingi -ingi -bidi ,míngi ,kiavulu,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
19,some ,,E-m-o-s-i ~ s-o-m-e !,nẑu (E) -bɔ́’ɔ́, enziŋ ,imosi, amosi ,bɔ̌kɔ́ ,poco,++,buambo ,,,,baadhi ya, -chache ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
20,few ,ngusu ,,avétsañ (E) avétsáŋ ,pesu, digasu ,mɔkɛ́mɔkɛ́ ,,poco peuth,++,nini ,gehu ,vidodo ,kidogo -n'ke, -ndwêlo, -fyôti ,,féle, kiatolo,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
21,other ,,,mbokh, mfe (E) mbɔ́’ɔ́, mfé ,mususu, isusu ,Others ~ usus,+-,mosúsu, -súsu ,angbo -ngĩ ,,-ingine -n'kaka ,-amukuâ, hengi,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
22,One  1,ewo̱ ,a’wone, eim*, foirct,fokh (E) fɔ́’ɔ́ ,imosi ,mɔ́kɔ,first!! ewo eim,++, -ɔ́kɔ ,moti, imoti ,ĩmwe ,imo ,imwe ,moja ,mosi, imosi ,mósi ,moxi,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
23,Two  2,be’ba ,bi ,bè (E) bɛ̌ ,bibeï ,míbalé, -íbalé ,babɛ,bi,++, ibɛ ,igĩrĩ ,ibili ,wa-bili ,mbili ,zôle ,zóle ,iari,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
24,Three 3,be’lalo ,thalath, bi+1tat,lal (E) láa ,bitatu ,mísáto, -ísáto ,talath,-,basaɔ, isaɔ ,ithatũ ,idatu ,ndatu ,tatu ,tatu ,tátu ,tatu,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
25,Four 4,be’ne̱i ,nil@Ural/Drawian,né (E) nii ,bina ,mínei, -ínei ,gena,,--, nne ,inya ,ine ,kane ,nne ,ya ,iya ,uana,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
26,Five 5,betanu ,B-t-n ~ Pent!,tan (E) tân ,biranu ,mítánɔ, -ítánɔ, mpáta ,betanu penta,+,bɔku ,ithano ,itaano ,hnano ,tano ,tânu ,tánu ,tanu,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
27,big ,ekokoto, monɛ́nɛ many,,,,monɛ́nɛ, -nɛ́nɛ ,many!,++,angbo, mbota -nene ,,-kubwa -nene -néne ,mundundu,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
28,long ,bwabá ,,ayo (E) ayǎ ,,monɛ́nɛ, -nɛ́nɛ, -laí ,many!,++,aende, koa ,ndaya, -raya ,ihu -tali -refu -nda ,índa ,anda,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
29,wide ,ebapa ,,,-laí -gbae ,athamia, -ariĩ ,kwasama -ahama ,,,-pana ,néne ,muhenda,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
30,thick ,,,afîp (E) afǐp ,,monɛ́nɛ, -nɛ́nɛ -tete ,kũnora,menge,+--, -tungu ,ginu ,kuneneha -nene ,,,uajimba,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
31,heavy ,didi ,,azir (E) adzǐt ,,bozitó, kiló, molito ,kilo barys,+-,adoko -ritũ ,ito ,dibanza, dikwa -zito -zitu ,kiló, kuléma -aneme,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
32,small ,son ,S-m-o.al ~ S-o-n-tokh (E) -tɔ́k ,,mokɛ́, -kɛ́ ,abhɔa -nini, -nyinyi ,mini micre,+,do ,ndodo -dogo -fyôti, -ndwêlo, -n'ke ,fyóti, fyéti -ofele,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
33,short ,isungu ,,étun (E) etun ,gufise ,mokúsé, -kúsé -ngbi ,nguhĩ,Cour ~ -kuhĩ ,+ --, -kuhĩ ,guhi ,guhi -fupi -nkufi -nkúfi ,buta,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
34,narrow ,,,mbamda, fanga (E) -tɔ́k, fǎnfana ,,mokɛ́,fang! Micre,, -kɛ́ ,,cecenia, -ceke ,kushina -ibana -embamba ,,-jola,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
35,thin ,,,ékekep, ôkekep (E) -tɔ́k ,vonu, digasu ,mokɛ́,(t)hinja micre,+-, -kɛ́ -nyɛbɛ ,hinja, -ceke ,kukonda -soka -embamba ,,,uabele,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
36,woman ,muto ,Muta… ! Muer…,mônga, manga (E) miniŋá ,mugétu ,mwǎsí ,nke ,muta ma,++,mũtuma, mũndũ mũka ,nkima ,mtwanzi ,mwanamke, bibi, gashi ,nkento, ndumba ,nkénto, nkéntu ,mukaji, muhatu, mumama,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
37,man ,mume,mandj mwanake,man! (hu)mũndũ ,fam (E) fâm ,dibale ,mobáli ,moko ,macho man(d),++,mwanake, mũndũ mũrũme ,nyanda ,nzugwana ,mwanamume ,bakala ,bakála ,riala,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
38,human ,moto ,mũndũ  mot vs r-t !, tout-le-mond!!,môr (E) mot, mor ,mutu ,moto ,mentsch,++,nkpa ,mũndũ ,,,mtu ,muntu ,múntu ,mutu,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
39,child ,muna ,minor,mon (E) mɔ́ŋ ,nwane ,mwǎna ,miki ,mwana ,mikri,,ng'wana ,mwana ,mtoto ,mwana ,mwána ,muana,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
40,wife ,muto ,mother,ñgal (E) ngáá ,mugétu, mugatsi ,bolóngai, mwǎsí ,mausi;) nigga~gyn,-?,nka ,mũka ,nke ,mke ,mke ,n'kento, -busi ,nkénto, nkéntu ,mukaji,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
41,husband ,mume ,Mulumi <> lugal--,Err:509,mulumi ,bolóngani, mobáli ,munya ,man ,+,mũrũme ,ngoshi ,mume ,mume ,bakala ,bakála ,mulume,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
42,mother ,iyo, mama, yeye, ńango ,mamá ,nya [ɲa] (E) nané, nana; ñuá; ñiá ,mama,++,mame ,mamá ,mma ,maitũ ,mayu ,mama ,mama ,ngudi ,máma, ngúdi ,mama, nguri,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
43,father ,tete̱,daddy, papa!!, sango, papá ,papa, dady ++,ésa (E) tará; ésuá; ésaá,papa daddy,+++, ésiá ,taji ,tatá, papá ,abhɛ ,baba, awa ,baba ,tata ,baba ,sé, tata ,táta ,tata,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
44,animal ,ńama ,(a)nyama  !!,tsir (E) tsít ,ibulu ,nyama ,nyama, (small) mbau ,(a)nyama,++,nyamũ ,ndimu ,nyama ,mnyama ,bulu ,nyama ,kiama,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
45,fish ,sue ,shui?,ko, kos (E) kɔ̌s ,wabe, lobe ,mbísi ,,-,su, isingɔ, musephe, nsami ,tega, kĩũngũyũ ,shi, ndilo, guzuba ,somba ,samaki ,mbizi ,mbísi ,mbiji,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
46,bird ,ino̱n ,鸟 niǎo ,ônon (E) onǒn ,tsoli ,ndɛkɛ ,mbu, njinji ,niao,+-,nyoni ,noni ,nyuni ,ndege ,nuni ,ndeke, núni ,njila,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
47,dog ,mbo̱ ,mwau,mvu (E) mvú ,mondi ,mbwá ,mbɔa ,ngui,,, ngitĩ ,mva ,dibwa ,mbwa ,mbwa ,ímbwa ,mbua,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
48,louse ,,,nyin [ɲin] (E) ñǐn ,,lonsili ,bamba ,ndaa ,lonsili ,+-,nda ,mhani ,chawa ,nyanzi ,nyánzi ,ína,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
49,snake ,Ńama-bwabá,(s)nake! njɔka ,(zs)nake !,nyo [ɲɔ] (E) ñó ,ñoge ,nyóka ,njɔka ,(s)nake,+++,nyamũ yathĩ ,nzoka ,zoka ,nyoka ,nioka ,nyóka ,nhoka, nioka,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
50,worm ,,^,nsoñ (E) nsɔ́ŋ ,,mpambó, mósɔ́pi, limpiká ,≠made,--,nyɔmbɔ ,,,,mnyoo, nyungu-nyungu ,ngambu ,,ribuka,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
51,tree ,bwele,mweté mwood+++,éli (E) elé ,nwiri ,nzeté, mweté ,me ,muthree,+++,mũtĩ ,linti ,biki ,mti ,m'ti ,ínti ,muxi,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
52,forest ,eyídí ,heide, mus, …,afan, ésana (E) afan ,musiru,mwoodh,++, dijombi ,zámba ,nkanda ,kĩrĩti, mũtitũ ,ipolu ,mwitu ,msitu, mwitu ,mfinda ,mfínda ,muxitu,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
53,stick ,ebongó ,,éfalga (E) elé ,namise ,nzeté ,ɛsɛndɛ, mutumbɔ,mwoodh,+, gbutu ,mũkuanju ,nang'ha ,kimbwego ,fimbo -bota ,,mbasá,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
54,fruit ,epuma ,pluma, eatunda,ébmuma (E) ebuma ,mulunde ,mbuma ,mpua ,,,itunda ,,hnunda ,tunda ,mbutu, mbuma ,,ndende, rikezu,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
55,seed ,díso̱ ,D-ee-s <> s-ee-d ++,mvoñ, fes (E) mvɔŋ, fěs, mebí ,maswiri ,New bag?,--,nyǎ, mbóto, bɔpɔ́ ,mbuka ,mbegũ ,mbiyu, mbegu ,mbegu ,mbegu ,nginga ,,mbutu,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
56,leaf ,eyadi ,,ôkekè (E) okíɛ́ñ ,,nkásá ,kasa ,ithangũ ,,,idutu ,tepo, jani ,jani -kaya ,likása ,kisaba, rifu,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
57,root ,bwanga ,<<,nzi (E) ndzi, nkǎŋ ,dungànzi ,ntína ,migi,,, tina ,mũri ,nzwi ,mzizi ,mzizi, shina ,mwanzi ,mwánsi ,ndanji,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
58,bark (tree) ,eyobo ,kork™ ai’baruk,évîn (E) evîn ,ibalu ,lomposo ,kekoba ,ikoni ,ibalu~bark,-,igula ,kwame ,gamba -bâla ,,kibatu,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
59,flower ,mbonji, fulɛ́lɛ,flolilie!! 花 huā ,sam (E) sǎm ,ngondi ,fulɛ́lɛ, lómbé , fulɛ́lɛ,+++,,ihũa ,bulabo ,malua ,ua ,,kifúla ,kitulu, ribemba,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
60,grass ,ewudu ,Muth @ <<<,ôbur (E) obut ,,litíti ,ɔphɔ ,muti,Muhs… ;),+-?, mũmera, nyeki ,maswa ,usoti ,nyasi ,tîti ,matíti ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
61,rope ,musinga ,schlinga,ñkol (E) nkɔɔ́ ,,nsi nga, moniɔlɔ́lɔ, likósi ,,,ngoi, nsinɔ ,,,,kamba ,m'singa ,,mukolo, ngoji,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
62,skin ,eyobo ,<<,ékô (E) eko ,mukate ,lomposo ,nkeke, (hide) okoa ,Kerke ~ carne,++?,gĩkonde, ikoro ,ikoba ,kwembe, ganda ,ngozi ,m'kanda ,,kiba, kikonda,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
63,meat ,ńama ,nom;),tsir, nnam (E) tsít, mvyan ,ñame ,monsuni ,Nyum ;),+--,kisuku, mabɔɛ, nyama ,nyama ,nyama ,nyama ,nyama ,m'suni ,nyama ,xitu,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
64,blood ,mayá ,? ,mekî (E) mekǐ ,malungu ,makilá ,magia ,thakame ,damu, magia,++,mininga ,damu ,damu ,menga ,ménga ,manhinga,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
65,bone ,ewesé ,,évi (E) evěs ,ivisi ,monkúwa ,nkua ,ihĩndĩ ,ivy,+-,iguha ,mfupa ,mfupa ,visi ,múkwa ,kifuba, visi,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
66,fat (n.) ,diwo̱ngi ,,avoñ (E) avɔ̂ŋ ,matsi ,mafúta ,mua ,maguta ,ma.fúta ,+-,nonu ,dinoga ,mafuta, mori ,mâzi ,mafúta ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
67,egg ,mue̱ń ,Eke @ 𓅓 mu’,akî (E) akǐ ,diaki ,likeí, líki ,eke ,egg,+++,itumbĩ ,igi ,finga ,yai ,dîki, diaki ,díki, méki ,riiaki,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
68,horn ,tó̱ngo̱ ,,nlakh (E) nlak, nnak ,,liséké, boséba ,??,,ndeka, mbengu, mbɔngɔ ,muguongo, rũhĩa ,ipembe ,mhembe ,pembe ,mpoka ,mpoko ,ngela, xiia,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
69,tail ,móndó ,< ,ñgyem (E) ngíém ,,mokɔndɔ́, mokíla ,nkondo ,makak?,,mutingoe, mũcuthi ,nkila ,mkila ,mkia ,m'kila ,,mukila,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
70,feather ,esáó ,feathao, fase,asè (E) mvɔ̌t, endeŋ ,,lonsálá , fase, ende,++?,,ruoya ,,,unyoya ,nsala ,lusála, nsála ,kisala,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
71,hair ,ńō̱ ,,ésil (E) nkɔ́ ,nange, munaku ,nsúki ,seka ,Sekar ~ shair,+-,njuĩrĩ ,luywili ,mvili ,nywele ,nsuki ,súki ,ndemba,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
72,head ,mulopo ,<<,nlô (E) nló ,muru ,motó ,mɔ ,mũtwe,muras motto,<<, kĩongo ,ntwe ,ditwi ,kichwa ,m'tu ,íntu ,mutue,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
73,ear ,tói ,,alo (E) alɔ́ ,dituji ,litói ,ketue ,gũtũ ,'alo? Ecout,+--,gutu ,gutwi ,sikio ,kutu ,dikútu ,ritui,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
74,eye ,díso̱ ,seer! Videos ,zir (E) dzís ,disu ,líso ,iso ,riitho ,l’see,++,liso ,siso ,jicho ,disu ,dísu ,risu,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
75,nose ,mpemba ,mbasu~naso dzuin~s-n,zṽi (E) dzúiñ ,mbasu ,zólo ,,iniũrũ ,rizunu,+--,lyulu ,mhula ,pua ,m'zunu ,mbómbo ,rizunu,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
76,mouth ,mudumbu ,munu[d] !!,anyu (E) anu ,munu ,mɔnɔkɔ ,aphe-nɔkɔ ,kanua ,munu+d,+++,nomo ,mulomo ,kinywa ,m'nwa ,ínwa ,rikanu,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
77,tooth ,songá ,denta  Zunge lingo ++,asôñ (E) asǒŋ ,dinu ,líno ,,,denta  Zunge lingo ++,++!,minyɔ ,igego ,lino ,zhino ,jino ,dinu ,dínu ,riju,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
78,tongue ,eyéme̱ ,,dem, ôyem (E) dêm, oyêm ,mbémbu ,lolému ,lol,--,edaka ,rũrĩmĩ ,lulimi ,lulimi ,ulimi ,ludimi ,ndínga, ludíma ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
79,fingernail ,ńándi ,Zeh, najel,zè [ʣɛ] (E) dzɛ̂ñ ,,linzáka ,caa ,,,rwara ,njala ,nhombe ,ukucha ,nzala ,nzála ,kiala,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
80,foot ,mwendé ,abo,abo (E) abɔ ,,mopendé, lokolo ,ecinji,abo, mo.pend,++--, (sole) abho ,kũgũrũ, (sole) ikinya ,gugulu ,mgulu ,mguu, (sole) wayo ,kulu, ntambi ,litámbi, dikúlu ,ki kinama ê,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
81,leg ,mukala ,Mbíén ~ Bein, leg<>ggl,abo (E) mbíén, abɔ ,dikulu ,lokolo ,a’po, lok,++,ecinji ,kũgũrũ ,gugulu, saluta ,mgulu ,mguu ,kulu ,dikúlu, likúlu ,kinama,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
82,knee ,dibó̱ngo̱ ,,aboñ (E) abɔ́ŋ ,dikotulu ,libɔ́lɔ́ngɔ́, libɔ́ngɔ́ ,moanku ,,,iru ,izwi ,vindi ,goti ,,dibóngo ,kipumuna,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
83,hand ,diá ,dia!,wo (E) wɔ́ ,dikàke ,lobɔ́kɔ ,njaga ,guoko ,hkon,+-,nkono ,mkono ,mkono ,kôko ,dibóko ,riaku,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
84,wing ,dipupulan ,Flap, 2-papu <,afap (E) afǎp ,,lipapú ,afap (E) afǎp ,a’fap flap,+-,ithagu ,,,ubawa -ve ,dipapá ,ribaba,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
85,belly ,dibum ,Abdom ++,abmum (E) abum ,,libumu ,sɔphɔ ,nda ,abmum,<<,ng'humbi ,hnumbo ,tumbo ,vumu ,kivúmu ,rikebe, rimala, rivumu, tumbu,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
86,guts ,mieya ,,minna, miṉya (E) minna, minya ,,nsɔpɔ́ ,minner,+?,mɛla, suba ,,,,utumbo ,m'dia ,,míria,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
87,neck ,ńíngo ,Ńíngo <> genick !!,kîñ (E) kíŋ ,kingu ,nkíngó ,kingo ,ngingo ,Kinn / nkíngó / neck,+++,nhingo ,ugosi ,shingo ,nsîngu ,nsíngu ,xingu,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
88,back ,mo̱ngo̱ ,<<?,mvur (E) mvús ,,mokɔngɔ ,ngɔngɔ ,mũgongo ,,,ngongo ,mgongo ,mgongo ,nima ,mbísa ,rima,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
89,breast ,bwangá ,,tsṽi (E) nkuk, tsúiñ ,,ntólo ,ɛbɛ,torso,~+-, (chest) egogo ,nyondo ,mbele ,matombo ,ziwa, (chest) kifua ,ntulu ,dibéne, ntúlu ,petu, pupa, tulu,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
90,heart ,muléma ,,nlem (E) nlêm, nnêm ,murime ,motéma ,mema ,min’ coeur,+?,ngoro ,ng'holo ,zoyo ,moyo ,mbundu, m'tima ,ntíma ,muxima,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
91,liver ,dibadi ,a’sankh!?,ésekh (E) esék ,,libale ,ebae, mingi ,Libale ~ liver,++,ini ,itima ,ini ,ini ,,,nzundu,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
92,to drink ,,,nyu (E) áñú ,nu -mɛlɛ -noa -nyua ,kung'wa ,ku-ngwa ,kunywa,KU ~ TO ,+-, -nywa ,nwa ,kúnwa ,kunua,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
93,to eat ,da ,eatzi,zi (E) ádzí ,ji -lía -ea -rĩa ,,ku-dya -la ,kudia ,Adze ~ eat / dine,+-,kúdya ,kuanda,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
94,to bite ,kukwa ,Kaukau! @,lô (E) áló ,rabile, gake -swâ -gɔta, -koka -rũma ,kuluma ,,,ku-luma -uma, -ng'ata ,tatika ,kutatúka ,kulumata,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
95,to suck ,,mum,vyôle (E) ávíli ,fife -nyúnya, -núnga -muma; (suckle) -unga, -boea -onga ,kuBipa,,, kong'ha ,ku-kong'ha, ku-fyonza -fyonza; (suckle) -nyonya, -amwa ,,,kufefenha, kuxiba,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
96,to spit ,,<> vomit!,sè meti (E) ásɛ metê ,lúge -bwáka nsɔ́i -sua -tua mata ,kuswa mate ,ku-bwanda mate -tema ,,,,kulósa mánte ,kuta mate,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
97,to vomit ,,,yô (E) áyó ,-sánza -ɔka -tahika ,kuluka ,ku-deka -tapika ,luka ,,,kulúka ,kuilusa,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
98,to blow ,wungea ,wind!,(wind) vuñle (E) (mouth) ávúŋu ,banze (???) -pémela, -pɛpɛ ,(mouth) -ophia, (wind) -sinda -huha ,(wind) vuñ,+++,kufula ,ku-huzila ,(mouth) -puliza, (wind) -vuma ,fula ,,kubusa,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
99,to breathe ,,< ,vebe, vemle (E) ávebe ,vume -péma -phɛkuma -hũmũka, -huhia ,kwifula ,pheme, vebe,+?,ku-humula -pumua ,fulumuna ,kuwumína ,kubuima,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
100,to laugh ,yo̱ lo̱, lo̱ ,lo’!  Yodlo,wé (E) áwe ,dikèki -sɛkɛ -tɛbha, -tɔa, -tɛtɛaga -theka ,Yodl ;),+-?,kusega ,ku-seka -cheka ,seva ,kuséka ,kuelela,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
101,to see ,je̱ne̱ ,Áyên™ !!!,yen (E) áyên ,labe -mɔ́nɔ -ɔna -ona ,kubona ,lola -ona ,mona ,moyn,++ ,kumóna ,kutala, kumona,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
102,to hear ,so̱ngo̱ ,song! Horch <,wôkh (E) áwɔ́k ,gulu -yóka -ɔka -igua ,kwigwa ,ku-hulika -sikia ,wa ,Owa @Greek,++,kúwa ,kuivua,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
103,to know ,bia ,meniam@mind,yem (E) áyem ,jabe -yéba -ubha -menya ,kumana ,ku-manya -jua, -fahamu ,Zaya man(d),+-,zaya, zaba ,kuzába ,kuijia,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
104,to think ,jo̱nge̱le̱ ,simk, kennisa, conniser,sima (E) ásíman ,tase -bánza, -kanisa -kanisia,,<<, -ianaga ,gwĩciria, -ĩciria ,kwiganika ,ku-gelegeza -waza, -fikiri, -dhani ,yinda, banza ,,kubanza,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
105,to smell ,,@nose,nyum (E) ánum ,mbunge -núsa -umbí, -yɔka ,kununga ,kunung'ha ,ONO,,ku-nungila, ku-nuh'gaa -nusa; (sweet) -nukia, (bad) -nuka ,,,kutola,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
106,to fear ,bo̱ngo̱ ,Bange!,ko woñ (E) ákɔ wɔ̌ŋ ,gome -bánga -banga -ĩtigĩra ,boba ,moga -ogopa, -hofu ,bibber,,,bóma ,kuoma,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
107,to sleep ,ko̱ iyo̱ ,Kojelala !,yè, yale (E) áyê, áyále ,bundeme -lála -da -koma ,gulala tulo ,eye,+?,utulo, ku-asa utulo -lala ,lêka ,kulála, tólo ,kuzeka,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
108,to live ,be̱ longe̱ ,<< be long;) ,nyiñ (E) átáabe, ániŋ ,-vánda -enda -tũũra ,,-ishi ,Vanda zînga ,+<<,zînga ,,kuala, kukala,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
109,to die ,wo̱ ,死亡 sǐwáng, kuall,wu (E) áwú ,fu -kúfa -kua -kua ,kucha ,ku-fa -fa ,fahr,+-?,fwa ,kúfwa ,kufa, kufua,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
110,to kill ,,Koma ~~,yṽi, buré (E) áwúiñ ,boke -boma -moa -ũraga ,kubulaga ,koma -ua ,coma! Ku-moa,++,gônda, vonda ,kúfwa ,kujiba,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
111,to fight ,jana ,lu’man, devide, batteln ,luma (E) álúman ,divite -bɛ́tɛnɛ, -bunda -mana -rũa ,,,kwikenya ,ku-ibiga -pigana< (hit) -piga+na, (obs) -wana ,nwana ,kunwána ,kubanga, kutonga,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
112,to hunt ,bwéma (n.) ,chanze, chase –,some (E) ásomo ,sanze -bengana -ta ,guĩma ,kuhiga ,,,ku-pelemba -winda, -saka ,konga, wela ,kubinga ,kutomba,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
113,to hit ,dipa  -bɛ́tɛ ,beat,yir, sip (E) áyít, ásíp ,gubene, bèmbe,,, bagule, dimbe -bɛ́tɛ -bɛta, -binda -hurira ,kukomanga ,ku-toa -piga, -gonga, -chapa, -zaba, -bobota, -limba, -puta, -nesa ,zuba ,kubúla ,kubeta,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
114,to cut ,ke̱ ,sek™!!  káta!!!,kîkh (E) ákík, ásék, ásaŋ ,tabule, riabe -kátakata, -káta -gɔta,+++, -káta -gɔta, -tena -tinia, acũhia, una ngu ,kusunzula, kupunza, kugihya ,ku-kahna -kata, -tema ,zenga ,kuzénga ,kusosa, kubatula, kutála, kuzua,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
115,to split ,,S-p-l.tu p-s-l !,sal (E) ása ,pase, gabe -pasola -bhoma -atũra ,kubulaga, kubinza,gabel,+++, kubela ,ku-tulika -pasua, -atua, -chana ,bâsa, bâsula ,,kutandula, kutolola,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
116,to stab ,,~-,bekh (E) abé ,,-tusa, -tɔdɛa -theeca ,,dash, coma,+?,-choma, -dunga ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
117,to scratch ,,Kũrũta ++,kul (E) ákul ,gorule, gombe, tsindule -kóta, -nyaka,,, -kpaka, -kpala -dua ,kũrũta ,kushina ,ku-zega -kuna, -parua, -kwaruza ,kwanza ,,kubutila,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
118,to dig ,,<<,fakh, soñ (E) áfák, ásɔŋ ,time -tímola -tongea, -kpua,,, -cuma -cimba, -enja ,kusimba ,ku-himba -chimba, -chokoa ,tima ,,kubala,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
119,to swim ,ńoye̱ ,nager!,zokh (E) ádzɔ́k ,riale -nyanya, -túnga -ɔga, -tena ,,riva,?,,-ogelea ,,,kuzoua,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
120,to fly ,jiba ,gula, yel,yele (E) áyéle ,puremuge, dage -pimbwa -yaa -ũmbũka ,ngi,,<<, gulala ,nhonzi, ko-guluka -paa, -ruka ,,kudumúka ,kukisa,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
121,to walk ,dangwa ,Wulek, stumb,wule (E) áwulu ,wènde -támbola -tamba -ceera, -thĩil ,kuyela ,wule~walk yul~journ,,ku-choza, ku-tembela -tembea, -enda ,diata, zieta ,kutambúla ,kuenda,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
122,to come ,po̱ ,An-zu -,nẑu (E) ánzu ,ruge, duke -yâ, -yáa, -úta -bhika,'alo? Ecout,, -jua -ũka, ingĩra ,kwiza, koya ,ku-iza -ja ,kuiza ,kukwísa, kukóta ,kuiza, kutula,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
123,to lie (bed) ,,Baumeln +,bôme, bôe (E) álôm, ábúi  -lálisana -bonda ,siale (stay), timbe (doze) -koma ,coma!,++<,gusagalala (lie on one's back), gu lala (lie down) ,ku-asa ugata (lie on one's back), ku-igolosa (lie down) -gona ,lêka, lambalala ,,kuzendalala,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
124,to sit ,je ,? ,tabe (E) átɔbɔ ,bandimine -vánda, -kisa -ika -ikara ,kwigasha ,ku-kala -keti ,kissan,-,vuanda ,kuvánda ,kuxikama,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
125,to stand ,dámwe̱ ,,kü (E) ákúiñ ,-lamuka, -télema -mama -rũgama ,gwimila ,kw-ima -simama ,Stelle ~ tele,!?,telema, sikama ,,kuta,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
126,to turn ,,churn’la,kiñla (E) ákiŋ ,gudige, puge, bète -balula -kendua ,inamia, thiũrũ rück,+++, thiũrũrũka, -garũra, cenjia ,kukundika, kwiyungula, gugaluka ,ku-zunguluka -pindua ,baluka ,,kubiluka, kubilula, kufukula,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
127,to fall ,ko̱ ,kar!,ku (E) áku ,bèruge -kpâ -gua -gwa ,,ku-gwa -anguka ,bwa ,kur bwall,+--,kúbwa ,kubala,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
128,to give ,bola, vège ,Weg-give! Bowl-,ve, ke (E) ávé, áke’e ,vège -pésa,gabe peso?,+++, -kaba -opha ,nengera, -he ,kwinha ,ku-lela, ku-lava -pa ,vana, va ,kupésa ,kuba, kubana,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
129,to hold ,deke̱ ,take, bill?,bele (E) abele ,gànge -kamata ,sukia ,kumbata,bat,?, -nyita ,,ku-goga -shika ,simba ,,kukuata,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
130,to squeeze ,,con…?,G) yem, kumé (E) áyêm, ákúmbe ,ganne, bambige -kangisa -sɛdisa,Kume →← ,+?, -kama -kama, kuhiha (squeeze out) ,gushema, kukama (squeeze out) ,kamula -kaba, -minya, -kama ,,,kubola,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
131,to rub ,sungwa ,,siñle (E) ásíŋile ,tsindule (to wipe), liomise (to clean) -bísa -tia ,kuhura ,kukilisha ,,,ku-sungusa -sugua ,,,kuajá,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
132,to wash ,joa ,soap, soak,sô (E) áso, átsuk ,suse, golile -sukola -sokosa -thambia ,suck,-,koja, koga, gukanza, goga ,suluza, ku-imwagila, ku-chnyanha, ku-chamba -osha ,sukula ,kusukúla, kuyobíla ,kusukula,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
133,to wipe ,,,fîmé, tsil (E) áfími, átsi ,tsindule -pangwisa -kɔmbɛa ,huura,,, -giria ,kupyagula ,ku-hangusa -futa, -pangusa ,kusuna ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
134,to pull ,,tear,dure (E) áduru ,dute -bénda -ututua -gucia, (drag along) -kururia ,kugwesa, kuduta ,Gu’cia : zieh,+--,kw-esa, ku-bulula -vuta ,benda ,,kunana, kusunga,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
135,to push ,koka ,,tsine, sôghle (E) átsíni, ásógele ,sindile -tɔ -tiba, -tingisi,ting tsin,+--, -uda ,gũtindika, -tindĩka ,kushindika ,segeza -sukuma, -kumba, -guta ,,,kulundula,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
136,to throw ,pimba ,,wa (E) áwua ,bwage -bwáka -maka ,gũithia, -ikia ,kugwisha,waka wish werf,+--, kuguma ,igwa -tupa ,losa ,,kutakula,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
137,to tie ,,,kakh, tsiñde (E) ákák, átsini ,bambige ,kanga,kanga, zinga → ← ,+?, -zínga, -línga -boa, -kpakia -oha ,gutunga, kutunga (tie up) ,ku-zuila, ku-zingiliza (tie up), ku-funga (tie up) -funga ,,,kukasa, kujitika,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
138,to sew ,bangwa ,,tum, lṽi (E) átsûm, álúiñ ,rarige -sɔnɔ -phopha -tuma ,kusuma,ku’ sum → ← sew,+++, kufuma ,ku-shona -shona ,,,kutunga,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
139,to count ,lánga, so̱nge̱le̱ ,C-n-t ~ t-n-g,lañ (E) álâŋ ,tale -tánga -tanga -gera ,kubala ,ku-peta -wanga,C-n-t ~ t-n-g,+-, -hesabu (<arab) ,tanga ,,kutanga,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
140,to say ,kwala ,zoi, kwaltsch, voice,zô (E) ádzó ,vose, tsingule -loba ,Vose voice,++,yɔnga -ura, -ĩra ,kuwila ,ku-longela -sema ,ta, tela ,kutúba ,kuamba,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
141,to sing ,lo̱ngo̱ ,zimba,yè (E) áyee ,wimbile -yémba -emba -ina ,kwimba ,kw-imba -imba ,yimbila ,Jam ;),+-,kuyímba ,kuimba,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
142,to play ,loko ,<> mad?,do abya (E) ádɔ abia ,sige, ikambi -sakana, -sana -njokoa -thaka ,,chess,+--,-cheza ,sakana ,,kuzangata,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
143,to float ,wongwa ,,yeñé, yeé (E) áyêŋ, áyéle ,riale, bwile -tetwa,yee!,;), -tepa -phoba ,,,-elea ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
144,to flow ,,,sṽi (E) ási’i ,,-dhidha -therera ,,-tiririka ,kuller,-,kukula ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
145,to freeze ,,,0 (E) ávúébe ,,,,,;),,,-ganda ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
146,to swell ,,,fembe, vur (E) ávús ,wale (to extend), bwele (to augment) -vímba -bimba, -dhuia -imba ,(s)welle,+++,,ku-lulumka -fura ,vimba ,kuvímba ,kujimba,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
147,SUN,wéi, zua, riũa ,weißar, sun, ray, moon!,<<,,nlô-sô, zô, vyè (E) nló, nnó dzó, vié ,ñangu ,mói ,mani ,riũa ,limi ,zua ,jua ,ntangu ,ntángu ,rikumbi,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
148,moon ,mo̱di ,mond! Song! Somnambul,ñgon (E) (satellite) ngɔmndan, (month) ngɔn ,tsungi ,sánzá ,songe,songe somna,, (full) mpɛ á songe ,mweri ,ng'weji ,mwezi ,mwezi ,ngonda ,ngóndo ,rieji,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
149,star ,ngengeti ,senga, sonda  <,ôtiti (E) otéteñ ,dibube (???) ,monzɔ́tɔ ,sɛɛngɔa ,,,njata ,sonda ,hnondo ,nyota ,ntetembwa ,mbwetéte, ntetembo ,tetembua, nonoxi,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
150,water ,madiba ,mwadiba™ mnemn.shui!,mezim (E) mendzím ,mambe ,mái ,ibo ,maĩ ,ibo mainz,,minzi ,manzhi ,maji ,maza ,mása ,menha,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
151,rain ,mbua ,^,mveñ (E) mveŋ ,mfule ,mbúla ,mbua ,mbura ,,,mbula ,mvula ,mvua ,mvula ,mvúla ,mvúla,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
152,river ,mutibe ,mwater, rũũĩ ,nlo, ôtôñ (E) osúiñ, otoŋ ,mujambe ,,,mái, ebale ,ɔba ,rũũĩ ,mongo ,mto ,mto ,m'koko, nzadi, n'to ,nzádi ,muanza,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
153,lake ,ebudu ,Ab, ?,éliba, ényeña (E) elíbá (<Galwa), atɔ̌k ,,liva,,etíma, nzálé ,etuu ,iria ,nyanza ,bwawa ,ziwa ,zanga ,zánga ,rizanga,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
154,sea ,munja ,marn, naut!,ntua, mañ (E) mâŋ (<Bulu) ,mubu ,mbú ,Main ^^,,obenge ,,,,bahari ,m'bu ,múbu ,kalunga,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
155,salt ,wanga ,,ñku (E) nkǔ ,musayi ,móngwa, mókpa ,mɔnɛi ,,,mũnyũ, cumbĩ ,munhu ,hyumvi ,chumvi ,mungwa ,múngwa ,mongua,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
156,stone ,dalé ,<<,akokh (E) akɔ́k ,dimañi (< Fr: diamant) ,libángá ,etae ,ihiga ,,,iwe ,jiwe ,jiwe ,tadi ,ditádi ,ritari,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
157,sand ,mukoko ,,nsegha (E) nséga ,isièke, busièyi ,zɛ́lɔ ,mbume ,,,mũthanga ,,misenga ,mchanga ,zielo ,munyenge ,kisekele, senga,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
158,dust ,,,mbulgé, nduñ (E) mbúlúk, mfuiñ ,kugumfu ,putulú ,dunst,+--,gbɛɛkɛsɛ ,rũkũngũ, rubiri ,lububu ,mipukupuku ,vumbi ,,,fufu,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
159,earth ,wase ,wearthe, ki~ci,si (E) sí ,butambe, vatsi ,mabelé ,vatsi ma-bele,+--,nsɔdɔ ,(soil) tĩri, (the earth) thĩ, (wild) gĩthaka, (cultivated) mũgũnda ,si ,isi ,ardhi (< Arab), dunia (< Hindi), udongo (< Bantu) ,n'toto ,na tóto, na ínsi ,ixi,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
160,cloud ,diwindi ,,ñkur (E) nkút ,,lipata ,egugu ,matu,,, itu ,ilunde ,wingu ,wingu ,tuti ,ditútu ,rituta,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
161,fog ,mbà ,,ñkur (E) nkút ,dimungi ,londendé ,ebundu ,,,,,,ukungu ,dime ,,múombe,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
162,SKY,dibobe̱ ,Dju.papa! Thori,yô (E) yó ,julu ,likoló ,ego ,igũrũ,ju ciel -,, utheri (light, sky) ,,mbingu, anga (light, sky) ,uwingu, anga ,zulu ,zúlu ,riulu,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
163,wind ,Ngo̱ , maim.phianɔ ,ankh<shu, phon[d],mfuña, évuñle, ñkule (E) mfoŋa,’vuñ,+++, evúŋu, nkɔɔ́ ,mupunge ,mompɛpɛ ,maiphianɔ ,rũhuho ,nyaga ,ubeho ,upepo ,mupepe ,mupepe ,kitembu,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
164,snow ,sino̱ ,sino̱ ,0 (E) 0 ,,,,,,,,,theluji ,mvula mpembe ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
165,ice ,ais ,ice,0 (E) efén mendzím ,,,ibo adhɛdhɛ ,,ibo,,,,barafu ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
166,smoke ,itutu ,<> asht,ôtura (E) otsíra ,nzumbili ,mólinga ,maki ,ndogo ,(z)maki,++!,lyochi ,iyosi ,moshi ,mwisi ,mwísi ,rixi,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
167,fire ,weya ,Weya :),ndôa (E) ndúan ,muji ,mɔ́tɔ ,nsa ,mwaki ,m’hot,<<,moto ,moto ,moto ,tiya ,tíya ,tubia,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
168,ash ,asu!,asu!,asu (E) asǔp ,mabufu ,putulú ,ebhu ,,pot’ash,+-,,,majivu ,bombe ,lifutu ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
169,to burn ,,,sikh (E) ádzík ,babile, ñenze, banze -pela, -zíka -sida,züna siede,+?, -sumba -cina ,kubaka ,okwaka -waka ,vya ,,kuaúla, kuoha,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
170,road ,ngea ,balabála:),nsengé, nzoñ (E) nsénéŋé, ndzɔ́ŋ ,nzile ,Balabála ;),,, nzɛlá ,aphe ,njĩra ,,,njia ,nzila ,balabála, nzíla ,eviokelu, kikoka,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
171,mountain ,mudongo ,~ +++,ñkôl (E) nkóó ,mukongu ,ngómbá ,mamba ,kĩrĩma ,KUR,,lugulu ,mlima ,mlima ,mongo ,,mulundu,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
172,red ,jola ,tan! Jolk-,évele (E) evéle ,riri -táné ,otana ,,,tain,,-ekundu ,mbwaki ,mbwáki ,uakusuka,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
173,green ,muso̱no̱ mw’eyadi ,,énenekh (E) mendza’á, meya’á ,-bésu ,,,,,,,kijani ,,,uisu,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
174,yellow ,muso̱no̱ mwa njabi ,,atsṽi, mfôl (E) atsúíñ, mfoó ,-táne ,,tain,,,,,manjano ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
175,white ,sanga ,<<,afum, éfumle (E) afúm, efúmele ,vème ,mpɛ́mbɛ ,vei.me,,abhu ,njeru, -erũ ,ape ,nzelu -eupe -mpêmbe ,mpémbe ,kizela, njungu,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
176,black ,mundo ,mond, in.schwarz, lailei,nsur (E) nsút ,,molílí,lilia,, -índo -phiphi ,nduma njirũ, -irũ ,api ,titu -eusi -ndômbe ,ndómbe ,xikelela,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
177,night ,bulú ,IL,alu (E) alú ,mukolu ,butú ,kipha ,ũtukũ ,kilo,,bujiku ,ikilo ,usiku ,mpimpa ,mpímpa, pípa ,usuku,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
178,day ,búńa ,bon, mons –,mô (E) mǒs ,ilumbu ,mokɔlɔ, mói ,illum esun,,esa ,mũthenya ,lushigu ,siku ,siku ,lumbu ,lúmbu ,kizua,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
179,year ,mbú ,,mbu (E) mbú ,ilime ,mbúla, mobú ,saga ,Wake ~ woche/wende,+?,mwaka ,ng'waka ,mwaka ,mwaka ,mvula ,mvúla ,muvu,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
180,warm ,koto ,Kheato, -,ayôñ (E) ayôŋ ,-tɔkɔ ,ajo -oto ,koto ,chaud m’hot,+,moto ,moto ,tiya, kiungila ,,kiatema,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
181,cold ,mulo̱lo̱ko̱ ,≠moll,avo, avwé (E) avóeñ ,yotsi ,mpíɔ ,adhɛdhɛ -heho ,brr,,mbeho ,beho ,baridi ,kiozi, nzizi ,madídi, kyósi ,mbámbi, nototo,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
182,full ,londi ,,abôm, nzèa (E) abôm, ndzéán ,lelévi ,má,much levi,+, mɛké ,áotuma, kuta -ũra -suga, kokala -mema -jaa, -shiba -zala ,,izala, xikixiki,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
183,new ,peńa njerũ ,nyone,mfifi, nẑumé, nyone (E) mfefeñ, eyɔŋ ,,nyone ,++,sika ,andende ,njerũ -pya ,-pya -mpa ,malumálu -obe,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
184,old ,bodun ,colcold,nnôm (E) nnǒm ,inunu ,kala ,ngbɛga ,ngũru,gero √kuru,+++, -kũrũ ,kulukulu ,kulukulu -zee -ntama, -nkulu ,táma -okulu,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
185,good ,bwam ,bom! Mieux anJa,mvè, mba, mbeñ (E) mvɛ̂ñ, mvo’é, mbeŋ ,bien,+++,bweji (fine) ,kitɔ́kɔ, malámu ,anja -ega ,awiza ,mwema -ema -mbote ,mbóte, kilengi ,kiauaba,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
186,bad ,bobe ,mbad! Bobad ma.bon,mbi (E) mbé ,mwifi ,mabé ,ajede -ũru ,ibi ,beh!,++,kiha -baya -mbi ,ímbi ,ukola,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
187,rotten ,,evil, badz,ébol (E) ebɔɔ́ ,-pɔlɔ ,-buthu ,ibozu ,,,dibovu -bovu -bola ,,kiabolo,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
188,dirty ,mbindo ,,mvîn (E) mvin ,mwinzi -bébisa ,nkiki ,(dirt) gĩko ,,,,-chafu ,mvindu ,,xiri,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
189,straight ,sim ,,tetele, sôsôe (E) tételé, sósoó ,,alimá ,,,-rũnga ,gugolola ,golosa -nyofu -singama ,,madilu,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
190,round ,tengiledi ,,mvîghde (E) mvígélé ,,kílíkílí ,mpɛ ,thiũrũrũka ,kílíkílí ,√+,kwiyungula -zungulusa -duara -vindumuka ,,mbumbulukutu,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
191,sharp (knife) ,,,akap, avôl, nẑô (E) akáp, avóó, nsɔ́nán ,,,mengu -pela ,aophea ,ũhĩga -giha -nola -kali, -koa ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
192,blunt (knife) ,,,atul (E) atǔ ,-túnú ,,ritũ, nditũ ,,,ito ,dibanza ,dugi ,,,kifofo,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
193,smooth ,,,ékokon (E) ekokɔn ,,patátálú, sɛ́lisɛ́li ,gbɛdɛmana -nyoroka ,,,,-laini ,,,kibombe,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
194,wet ,,,mbara (E) mbara ,botse (moisten) ,pɔlɔ ,dhɛka ,ihũga,,, -conjorira -lobo -doda -nyevu, -lowa -bola ,kupola, kubola -atalala, zobototo,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
195,dry ,anji ,,ñkôr, mvum (E) nkór, mvǔm ,gumuse -kauka ,ɔma ,,,nyũmũ, -ũmũ ,njumu ,inyala -kavu -yuma ,,tanda,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
196,correct ,,>,te (E) tételé ,anane ,alimá, malongá, sémba,,, sɛló ,doni ,,,,sahihi ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
197,near ,be̱be̱ ,bei!,bi, feñ (E) bebɛñ ,béli ,mpɛmbɛ́ni ,bhibhi ,,,hakuhĩ ,Bihi ,habehi ,karibu -mbela ,penepene ,mbanji,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
198,far ,etum ,atum, farle, culed,ôyap (E) oyǎp ,vale ,mosíká ,,,danga ,haraya ,kule ,kutali ,mbali ,ntama, -ntaku ,ntáma ,tá,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
199,right ,,<<,meyôm, kô (E) meyôm ,mabale ,mobáli ,,,,ũrio ,kubulyo ,,kuume ,lubalkala ,bakála ,madilu,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
200,left ,dimo̱se̱ ,,meyal, ka (E) meyáá ,,mwásí ,,,,ũmotho, gũtigara (be left over) ,gusaga (be left over) ,kisigala (be left over) ,kushoto ,lumonso ,kénto ,kiasu,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
201,at ,,À ++ ana,e (E) á, ó ,omu, ombu ,o,o om in nah,++, na ,na ,,,,pa ,ku, kuna ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
202,in ,o ,à at ina antei,e, éti (E) été; á, ó ,na ,na káti,ó at nah ante bei,+++, o ntéi ,(inside) subi ,,,,bi, fi ,mu ,na káti ,ku,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
203,with ,na ,y cona ambi,ye, ba (E) ya, ye, ne; nge; bá ,omu,Mbu ~ mwith,+?, ombu ,na ,n’, na ,na ,,,na ,ye ,na ,ni,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
204,and ,na ,y hye veth ‘n’,ye, ba, ve (E) ya, ye, ne,y,++, bá, fe ,na ,mpé ,n’ ,na ,,,na ,ye ,na ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
205,if ,te̱ ,Sei –,kagha, ñgî (E) ngé ,,sɔ́kɔ́, sɔ́kí ,si ,+-,ambe ,ongorũo, akorũo, korũo, kana ,,,kama ,vo ,,se,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
206,because ,ońola ,,toghe na (E) amú náá ,nane, dibandu ,zambí ,ka nyɔngɔ nde ,so denn ,+--,amu, nĩ gũkorũo, nĩ ũndũ, tondũ ,,,kwa kuwa, kwa sababu (ya) ,kadi ,,mbata, mukonda,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
207,name ,dina ,dein don tag -,zṽi [ʣyi] (E) dzúiñ ,dine ,nkómbó ,ina ,rĩĩtwa ,writa line,+?,lina ,tagwa ,jina ,nkumbu, zina ,nkúmbu ,jina,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
List 2,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
№ ,English ,Luganda ,,Luhya ,Rwanda ,Rundi ,Chokwe ,Lunda ,,,Luba-Kasai ,Bemba ,Tonga (Malawi) ,Chichewa ,Yao ,Makhuwa,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
1,I ,nze ,anje, je.we,ndi ,jye, jyewe, jyeweho ,,,jewe, jeho, je, nānje ,,,ndi, n- ,ine ,,ndi- ,nne ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
2,you (sing) ,ggwe ,a’sie, vous,esie ,wowe ,wewe, weho ,,,,,u- ,iwe ,,iwe ,waawo ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
3,he ,ye ,hye,ye ,we ,we, wewe ,,,,-ye ,,,a, iye ,veleo, mwaanjawo ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
4,we ,ffe ,we ,efwe ,twebwe ,twebge, tweho ,,,,,twêtu ,ifwe ,,ife ,uwe ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
5,you (pl) ,mmwe ,,enywe ,mwebwe ,mwebge, mweho ,,,,,nwênu ,imwe ,,inu ,nmwe, mmwe ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
6,they ,bo ,,ba- ,bo, ba- ,ba- ,,,,bà- ,,,,iwo ,vanyawo, vanyao, vaanganya ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
7,this ,ono, luno, kino, eno ,,shino ,aha,,, aka, iki, iri, ubu, uku, uru, uyu, aya, iyi ,uyu ,,,ako, abu ,,,uyu, awa, uwu, iyi, ichi, izi, ili, aka, iti, apa, uku, umu ,p-eleepa, kweleeku, iyi, ciici aci, ciici, awu wuteende-wu, a-wu, a-pa, a-lu, a-ku ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
8,that ,nti, oyo (person), ekyo (thing) ,-atsana (abatsana, akatsana, efiatsana, etc.) ,,,aho, ako, icyo, iryo, uko, urwo, uwo ,uwo, urya, uriya, uno, wa, nya ,,,ààa ,,,uyo, awo, uku, poti, pakuti, muti, kuti, iyo, ako ,a-po, a-cila, a-co, a-dila, a-dyo, a-jila, a-jo, a-jula, a-kala, a-ko ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
9,here ,wano ,,ano, eno ,aha, hano, ino ,,,aha, hano, ino, ngaha ,,,apa, pànu ,hapa ,,pano, kuno, muno ,p-eleepa, p-eepano, papapapepa, panopano, kunokuno, a-pano, a-pa, apa, a-kuno, a-ku ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
10,there ,eyo, awo ,,aho, eyi, eyo, -ho ,,,aho, -yo, -ri, -ho, -mo ,aho, ngaho ,,,amu ,kulya ,,apo, uko, umo, paja, kuja, muja ,p-eleepo, peepala, palapala, kulakula, a-po, a-pala, a-kula, akula, a-ko ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
11,who ,ani? ,™ <> pronouns!,,nde? ,nde? ,,,,,nganyì ,,,amene ,vaani, vaa, -ani ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
12,what ,ki? ,Que? ++,shi? shina? ,iki?,-ki? ,iki? ,,,,,cinganyì ,,,,cicii, chichi, -api ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
13,where ,wa? ,wo?,ewa -he? -hehe? aho ,hehe? he? aho ,,,kwěpì ,,,kwisa ,,mmene, pamene, kumene ,kuweesi ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
14,when ,ddi? nga ,at.time?,lina? olwa ,ryari? ubwô ,ryari? aho, iyo, ni ,,,,,bunshi ,,,pamene, m’mene, po- ,nkuti, caaka ci ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
15,how ,ate? ,ukou-rye? shinga -te? uko, ukuntu -te? uko, uku-ntu, ingene, ubugene ,,,,,munyì ,,-nji ,wudi, -ati udi ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
16,not ,nta, ata, si ,anti ata  a.thi si-,ta ,nta, si ,,,nta, ata, si ,,,cidi ,,,si ,ngati ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
17,all -onna ,on (n plural) tous!-osi, tulu -ose, -se -ōse ,,-ònso ,onse ,-nse ,,,wose, koose ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
18,many -ngi ,menge!-inji -inshi iînshi -inshi ,,,cyanga ,,-mbiri ,yejinji,,, -jiinji ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
19,some ,,[s]mwe bamwe-,-mye, -mwe -mwe ,,,bàmwè ,,,,-ngapo ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
20,few ,,kein vs ni-kein!-titi, -tutu -ke, -keya -ke, -keya, -kenya ,,,,,kanyìkanyì -céép- ,-ena, -chepa -noondi, -nnoono, -naandi ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
21,other -lala ,andir!!-ndi -ndi -ndi ,,-ǹga -ilya ,-ina, -ja ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
22,one ,emu ,1.: me-lala ,limwe -mwe ,káxi -mu -mwe ,cimoo -mwi ,chimodzi -mo, chinpepe ,,,èmózà,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
23,two ,bbiri ,bi -bili ,kabili -biri, evyiri ,kári -yedi -bìdì ,fibili -bili ,ziwiri -vidi,,, ivili ,píli,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
24,three ,ssatu -taru ,thart tarud!-taru ,gatatu, -hatu -tatu, esheshatu ,tátu -satu -sàtù ,fitatu -tatu ,,,zitatu -tatu, itatu ,tháru,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
25,four ,nnya ,nil@Ural/Drawian-ne ,kane, yine -ne, ennye ,uana -ni -naayi ,fine -ne ,,,zinai -cece, ncece, mcheche ,xéxè,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
26,five ,ttaano ,Tetranu! 1+4-raano -tanu, -hanu -tānu, eshānu ,mu-tânu -taanu -taanu ,fisano -sanu ,zisanu -saano,,, nsaano, nsano ,tânu,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
27,big -nene ,-khongo -nini -nini ,,-nène -kúl- ,-kulu ,wukulu, -kula ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
28,long -adde, -azze, wanvu ,-rambi -re-re -re-re ,,-le -leep- ,-tali ,uleu,,, -leewu ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
29,wide -gazi ,-bambalifu -gari -gari ,,,-sáálal- ,-takata, -lifupi -telekula ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
30,thick -adde, gevvu ,-khomefu -nini -nini ,,,cyuluulu -shin- ,-khathamira, -limbirapo,,, -khuthala, -chindikala -kweeva, -gagaatala, -kaandapala, kwimbala (fat, thick) ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
31,heavy -zito ,-siro -kuremera, -kuremerwa ,ku-remēra, ku-riba ,,-jitu -lem- ,-lemera -sito ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
32,small -tono ,-titi, -tutu -to, -toya -to, -toya, -tonya, -toto ,,,,-nci -céép-; -nóóno ,-ng’ono ,unondi, -noondi, -nnoono, -naandi ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
33,short -mpi ,-imbikiti -gufi -gufi, -gufiya, -gufinya ,,-ìpì -ípip- ,-fupi ,wiipi,,, -jiipi ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
34,narrow -fundaze ,-nyerere -gufungana ,gu-pfungānya ,,,,,-chepetsa,,, -siyana maganizo ,penupenu, -tona, -vijikana ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
35,thin -kogga ,-to -to, -toya -to, -to-to, -toya, -tonya ,,-nte,,, -lèula, -sulàme -pap-, -ónd- ,-pyapyala, -onda ,lipuuta, -sololoka, -pwa ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
36,woman ,omukazi ,Womu-gynse göre,omukhasi ,umugore [umugorê] ,umu-gore ,,,,,mukàjì ,úmwanákáshí ,,mkazi, mayi ,vammasyeto, vakongwe ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
37,man ,omusajja ,Human-sir,omusatsa ,umugabo ,umu-gabo ,,,,,mulùme ,,,mwamuna ,va-kuunganya ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
38,human ,omuntu ,Human-tous! Tout-monde,omundu ,umuntu [umuuntu] ,buntu ,,,,,muntu ,umuntu ,,munthu ,wu-muundu ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
39,child ,omwana ,Homm-WAN@… !,abana ,umwana [umwâana] ,umw-āna ,,,,,mwâna ,úmwaná ,,mwana ,mwanache, mw-aanace ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
40,wife ,omukyaala ,Homo-giarl;),mukha ,muka [mukâa] ,muka ,,,,,mukàjì ,úmukáshí ,,mkazi ,vankwao ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
41,husband ,omwaami ,Homm-… ?,omukhwe, omusatsa ,umugabo ,umu-gabo, umu-gēnzi ,,,,,mulùme ,úmulúmé, úmwaúmé ,,munthu ,valume, va-alume ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
42,mother ,maama ,mama,mama ,mama [maamâ] ,māma, māwe ,,,,,ciimaamù ,maayó ,,mayi ,amao, maama ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
43,father ,taata ,papa, dady ++,papa ,data [daatâ] ,dāta, dāwe ,,,,,pàpâ ,taatá ,,tate ,atati, n-taati, baaba, v-eese ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
44,animal ,ensolo ,Nnyamal ++,isolo ,inyamaswa [inyamâaswa] ,kw-ūhīra ,,,,,nnyama ,innama ,,nyama ,chijama, ci-nyama ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
45,fish ,eky'enyanja ,𓇋𓆛𓈖 !!  hai’fi[sh]  im-shipa,inyeni ,ifi [ifî] ,i-fi ,,,,,mushipa ,ísábí, icibomba, impifu, umushipa ,,nsomba ,somba, soomba ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
46,bird ,ennyonyi ,<> animal, 鸟 niǎo, lil! Yeun,liyoni ,inyoni ,iki-guruka,,, in-yoni (little ones) ,,,nnyuunyu ,icuuni; (robin) umwanya ,,mbalame ,chijuni, ci-juni ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
47,dog ,embwa ,em.bäll  em.bwau,imbwa ,imbwa [imbwâ] ,im-bwa ,,,,,m̀bwa ,ímbwá ,,galu ,nanbwa, n-bwa ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
48,louse ,enkukunyi ,,indaa ,inda [indâ] ,in-da ,,,,,lukùsù ,índá ,,nsabwe ,njipi, n-jipi ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
49,snake ,omusota ,,inzokha ,inzoka [inzôka] ,in-zoka ,,,,,nnyòka ,ínsóká ,,njoka ,lijoka, di-ijoka ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
50,worm ,olusiringanyi ,,inzokha ,inzoka, umunyorogoto (earthworm), urunyo (maggot) ,in-zoka,,, igi-kogoshi (earthworm), igi-kāngaga (tapeworm) ,,,cîshiishi ,umwambo ,,nyongolotsi, litsipa (tapeworm), msundu ,di-nyoongolosi ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
51,tree ,omuti ,MUS, ESCHE<IGI.tree,,igiti [igitî] ,igi-ti ,,,,,mucì ,icímutí, iciíbá ,,mtengo ,chitela, ci-koloongwe ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
52,forest ,ekibira ,esche,birke,omutsuru ,ishyamba [ishyaamba] ,iki-bira ,,,,,dibèsè ,,,nkhalango ,lipuluulu, wu-kweeti, n-situ ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
53,stick ,akati ,,olusala ,inkoni ,igi-ti ,,,,,mukwasa ,umútambú ,,ndodo ,ntindiso, m-puuto ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
54,fruit ,ekibala ,,eshiamo ,imbuto [imbûto] ,ic-āmwa, imbuto ,,,,,cimuma ,ícitwálo ,,chipatso ,isogosi, ci-sogosi ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
55,seed ,ensigo ,,imwo ,imbuto [imbûto] ,im-buto, uru-tete ,,,,,dimiinu ,ulusoke, úluséké, úlubútó ,,mbewu, njere, mbuyi, mbuyu, nthanga ,mbeju, n-beju, n-beeca ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
56,leaf ,ekikoola ,,lifafu, lisafu ,ikibabi ,i-babi, iki-babi ,,,,,dyânyi ,ibuula ,,tsamba, dzani ,lisamba, lisaamba, di-saamba ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
57,root ,omulandira ,,omurombo ,umuzi ,umu-zi, igi-shitsi ,,,,,muji ,,,muzu ,mchiga, n-ciga ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
58,bark (tree) ,olubugo ,,likhoba ,ikirere [ikireere] ,igi-shishwa ,,,,,cipusu ,umushike, umukwa ,,kowola ,likuungwa ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
59,flower ,ekimuli ,,eshimuli ,indabyo, ururabyo [ururâbyo] ,i-shurwe ,,,,,cilòngò ,iluba ,,duwa ,liua, di-luuva ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
60,grass ,omuddo ,,obunyasi ,icyatsi [icyaâtsi], ubwatsi (pasture) ,ivy-ātsi, ubg-ātsi ,,,,,bîlu ,ícaaní, ulweo ,,udzu ,manyasi, ma-nyasi ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
61,rope ,omuguwa ,,omukoye ,umugozi ,in-goyi, umu-gozi, umu-zana ,,,,,mukòsà ,umwando ,,chingwe ,lu-koonji ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
62,skin ,olususu, omubiri, eddiba (animal) ,,likhoba ,uruhu ,uru-hu,,, uru-koba, uru-sāto ,,,dikòbà ,ímpapa, (hide) inkanda ,,khungu ,lipende, likova ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
63,meat ,ennyama ,,inyama ,inyama ,iny-āma ,,,,,nnyama ,innama ,,nyama ,nyama ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
64,blood ,omusaayi ,,amabanga, amalasire, amatsayi ,amaraso [amarâso] ,amaraso ,,,,,mashi ,umulopa ,,magazi ,miasi, my-aasi ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
65,bone ,eggumba ,,likumba ,igufwa [igûfwa] ,i-gufa ,,,,,cifùpa ,ífúpá ,,fupa ,liupa, di-iwupa ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
66,fat (n.) ,amasavu ,,amanulu ,amavuta [amavûta], ikinure ,i-tōto, ibi-mure (meat) ,,,,,dìfutà ,ámafútá ,,mafuta ,mauta, ma-wuta ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
67,egg ,eggi ,,libuyu ,igi ,iri-gi, i-gi ,,,,,diyi ,íliní ,,dzira ,lindanda, di-ndaanda, di-jeele ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
68,horn ,omulere (music), engombe (sound) ,,eshitsiriba ,ihembe ,i-hēmbe ,,,,,lusèngu ,úluséngó ,,nyanga, liphondo, lipenga ,livengwa, n-seengo ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
69,tail ,mukira ,,omushinga ,umurizo ,umu-rīzo ,,,,,mukìla ,úmucílá ,,mchira ,mchila, n-cila ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
70,feather ,,,omwiro ,iryorya ,i-ryōya ,,,,,lusàlà ,ilingala ,,nthenga ,di-nyuunya ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
71,hair ,enviiri ,,liswi ,umusatsi ,umu-shatsi ,,,,,nsukì ,umushishi ,,tsitsi ,umbo, lu-wuumbo, lu-nyiidi ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
72,head ,omutwe ,,om'rwe ,umutwe [umutwê] ,umu-twe ,,,,,mutù ,úmutwé ,,mutu ,ntwe, n-twe ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
73,ear ,okutu ,,eshirwi ,ugutwi [ugutwî] ,ugu-twi ,,,,,dicì ,úkutwí ,,khutu ,liwiwi, di-piikanilo ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
74,eye ,eriiso ,,imoni, lishu (squint) ,ijisho [ijîisho] ,i-jīsho ,,,,,dîsu ,íliinsó ,,diso ,liso, di-iso ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
75,nose ,enyindo ,,amolu ,izuru [izûuru] ,i-zūru, i-tonde ,,,,,dyûlu ,umoona ,,mphuno ,mbula, lu-pula ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
76,mouth ,akamwa ,,omunwa ,akanwa ,aka-nwa ,,,,,mukana ,akanwa ,,kamwa ,kang'wa ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
77,tooth ,erinnyo ,,elino ,iryinyo [iryîinyo] ,i-ryīnyo ,,,,,dînu ,íliinó ,,dzino ,liino, di-ino ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
78,tongue ,olulimi ,,olulimi ,ururimi ,uru-rimi ,,,,,ludìmi ,úlulímí ,,lilime ,lulimi, lu-dimi ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
79,fingernail ,,,,urwara ,urw-āra ,,,,,ngâla ,íngála ,,chikhadabo ,lukoose, lu-kalaveesa ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
80,foot ,ekigere ,,lilaro ,ikirenge [ikireenge] ,iki-rēnge ,,,,,cisanjì ,ulukasa ,,phazi ,ci-kaambato, lu-sajo (footprint, sole) ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
81,leg ,,,eshilemje, lirango (thigh) ,ukuguru ,uku-guru ,,,,,mukòlò ,ukuulu ,,mwendo ,lukongolo, lu-koongolo ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
82,knee ,eviivi ,,lisikamo ,ivi [ivî] ,i-vi ,,,,,cinù ,íkúfí ,,bondo ,lilungo, di-luungo ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
83,hand ,omukono (arm) ,,omukhono (arm) ,ikiganza [ikigaanza] ,iki-ganza ,,,,,cyanza ,icisansa ,,dzanja ,nkono ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
84,wing ,ekiwawatiro ,,olubaa ,ibaba [ibabâ] ,i-baba ,,,,,dipwâpwà ,ipindo ,,khupe, phiko ,di-papiko ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
85,belly ,olubuto ,,inda ,inda, igifu, ibondo [iboondo] (potbelly) ,in-da ,,,,,difù ,ícifúú, (fish or fowl) ícitómbó ,,mimba ,lutumbo ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
86,guts ,,,amala (intestines) ,amara (intestines) ,ama-ra (intestines) ,,,,,dila ,ubula ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
87,neck ,ensingo ,,likosi ,ishingo, ijosi (front of neck) ,i-sozi ,,,,,nshìngù ,umukoshi ,,khosi, chitambo ,lukosi, lu-kosi ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
88,back ,omugongo ,,omukongo ,umugongo [umugôongo] ,umu-gōngo ,,,,,nnyimà ,ínnumá ,,msana ,mngongo, n'-goongo, nsaapa, ci-nyuma ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
89,breast ,ebbeere ,,olubeere ,ibere ,i-bere ,,,,,cyâdi ,íbééle ,,bere ,mavele, ma-veele ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
90,heart ,omutima ,,omwoyo ,umutima [umutîma] ,umu-tima ,,,,,mwoyo ,úmutímá ,,mtima ,ntima, n-tima ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
91,liver ,ekibumba ,,ingurumani ,umwijima ,igi-tigu ,,,,,mucìma ,ílibú ,,chiwindi, mphafa ,litoga, di-tooga ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
92,to drink ,okunywa ,,okhunywa, -nywa ,kunywa [kunywâ], -nywa ,ku-nywa ,,,,-nwà ,ukunwa,,,nw- ,,kumwa, -mwa ,,ku-ng'wa, -n'wa, -mwa ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
93,to eat ,okulya ,OKHU ~ kar. - EGO? <> .moi @ greek,okhuliira ,kurya ,ku-rya ,,-dyà ,,,ukulya,,,ly- ,-dya ,,ku-lya, -dya ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
94,to bite ,,,okhukuna, okhuluma ,gushuna, kuruma ,gu-shikura ,,,,-sùma ,ukusúma,,,súm- ,-kuluma ,-luma ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
95,to suck ,okunuuma ,nom;),okhunuuna ,kunyunguta, kunyunyuza ,ku-nūnuza ,,,,-fìpa ,?> ukuónka,,,ónk- ,-yamwa, -kama, -fipa, -tsopa ,-oonga, -kweemba ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
96,to spit ,okuwanda ,,okhubita, okhufutsa, okhunyirikha ,gucira ,gu-cīra ,,,,-twìla ,ukusáka,,,sák- ,-mate ,-suna ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
97,to vomit ,okusesema ,seism,okhusala ,kuruka ,ku-ruka ,,-lùka ,,,ukulúka,,,lúk- ,-sanzi ,-selula, -tapika ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
98,to blow ,okufuuwa ,fauch@…,okhuutsa, okhufura (mouth) ,guhuha ,gu-hūha, gu-hūngabanya ,,,,-peepa ,(mouth),,,, ukupuuta; (wind),,,,,,,,,,,,,, ukukuuka ,-omba ,-puga ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
99,to breathe ,okussa omukka ,,okhuyeera ,guhumeka ,gu-hēma, gu-humēka ,,,,-puuya ,ukupeema,,,peem- ,-puma ,-pumula ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
100,to laugh ,okuseka ,/,okhutsekha ,guseka ,gu-twēnga, gu-sekaseka ,,,,-seka ,ukuseka,,,sek- ,-seka, -bwezuka, -kakadza ,-seka ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
101,to see ,okulaba ,---,okhulola ,kubona [kubôna] ,ku-bona ,,-mòna ,,,ukumóna,,,món- ,-wona ,-lola, -wona ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
102,to hear ,okuwulira ,wul.Ear <> Lauer?,okhuulira ,kumva ,kw-ūmva ,,-umvwa ,,,?> ukoúmfwa,,,úmfw- ,-mva ,-pikana ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
103,to know ,okumanya ,mind,okhumanya ,kumenya, -zi ,ku-menya, -zi,,, ku-zirikana ,,-manya ,ukwíshiba,,,íshib- ,-dziwa ,-manyilila ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
104,to think ,okulowooza ,pens,okhupara ,gutekereza, kwibwira ,kw-īyumvīra, gu-cīra,,, ku-gira, kw-īkēkāko, kw-īrimbūra ,,-pànga ,ukuelenganya,,,elengany- ,-ganiza ,-ganisya ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
105,to smell ,okuwunyiriza ,,okhuunya ,guhumuza [guhûumura] ,kw-īnukiriza, kw-ūmva, kw-ūmviriza,,, kw-īmōtereza ,,-nunka ,ukununka,,,nunk- ,-nunkha ,-nunjila , -nunga ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
106,to fear ,okutya ,,okurya ,gutinya ,gu-tīnya ,,-cììna,,, -kaakala ,ukutíína,,,tíín- ,-opa, -opana, -opsedwa, -thupsana ,-oga, -oogopa ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
107,to sleep ,okwebaka ,,okhukona ,gusinzira [gusiinziira] ,gu-sinzīra ,,-lààla ,,,ukuláála,,,láál- ,-gona ,-gono ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
108,to live ,okusula, okubeera (to be) ,,okhumenya -baho, kubana, kuba [kubâ] (to be) ,ku-ba,,, ku-baho, gu-hēma ,,-sòmba ,ukwikala,,,ikal- ,-khala ,-taama ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
109,to die ,okufa ,fare,okhufwa ,gupfa ,gu-pfa, gu-hwēra ,,,,-fwà ,ukufwa,,,fw- ,-fa, -mwalira ,-wa ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
110,to kill ,okutta ,tue,okhwira ,kwica ,kw-īca ,,-shipa ,,,ukwipaya,,,ipay- ,-pha ,-wulaga ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
111,to fight ,okulwaana ,Kur-wana!,okhulwana ,kurwana ,ku-rwānya ,,-lwa ,,,ukulwa,,,lw- ,,ndewu (n.) ,-menyana, -putana ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
112,to hunt ,okuyigga ,jäga!,okhuyima ,guhiga ,gu-hīga ,,-zàngula ,,,ukulúnga,,,lúng- ,-saka ,-lupata ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
113,to hit ,,,okhupa ,gukubita ,gu-kubita ,,-còòba,,, -bòta ,ukupóóla,,,,,ukupúma ,,,-tiimba, -puuta, -nyeesya ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
114,to cut ,okusalwa ,salvat,okhushenga, okhuteta, okhutsosola, okhutuumula ,guca,,, gukata ,gu-ca ,,-banga ,ukucéna,,,,,ukuteeta ,-duka, -tseteka ,-seenga, -salula, -kata ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
115,to split ,okwabuluza ,;),okhurabukha, okhwarasia, okhwasiaka, okwabula ,gutanya ,,,ku-rara, gu-tānya ,,-aapula ,ukupandula,,,,,ukutééba ,-balula ,-gala, -cecenukula, -cecenukuka, -pasula, -gaangula ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
116,to stab ,,pound,okhufumira ,,,,-ponda ,,,ukubunda,,,,,ukukwasa ,-baya ,-wulutula, -tota, -koosa, -copa, -soma ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
117,to scratch ,okwagula ,,okhumaanya, okhwaka ,gushima ,gu-kūba ,,,,-aanya, -koona ,ukukoola,,,kool- ,-kalasa, -kalasula, -kalula, -kanda ,-mwaaga, -ng'wanya, -kodola ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
118,to dig ,,yab~grab, kur@,okhulima, okhuyaba ,gucukura ,kw-īmba,,, ku-rima ,,-imba ,ukwimba,,,imb- ,-mba ,-sola ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
119,to swim ,okuwuga ,wush, agua!!,okhwerama, okhwitubuta ,koga ,kw-ōga ,,,,-ombela ,ukówa,,,ó-, (crawl),,,,,,,,,,,,,,ukutambaala ,-sambila ,-suuga, -n'aambila ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
120,to fly ,okubuuka ,gur, pulukha!!!,okhupulukha ,kuguruka ,ku-guruka ,,,,-bùùka ,ukupupuka,,,pupuk- ,-nonthoka ,-guluka ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
121,to walk ,okutambula ,stamp, gehenda,okhuchenda ,kugenda [kugeenda] ,ku-gēnda ,,,,-dyata, -enda ,?> ukueenda,,,end-; (lamely),,,,,,,,,,,,,,ukutibula ,-yenda ,-eenda ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
122,to come ,okujja ,iiya™,okhwitsa ,kuza [kuuza] ,ku-za ,,-iiya ,,,ukwisa,,,is- ,-dza ,-yika ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
123,to lie (bed) ,okugalamira, okulambaala ,slumer, coner?,okhukonera ,kwisegura ,ku-ryāma ,,,,-lamba, -iikisha ,ukusendama,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
124,to sit ,okutuula ,Stuhla @Ugarit (istuo/ül),okhwikhala ,kwicara [kwiicara] ,kw-īcara ,,-shikama ,,,ukwikala,,,ikal- ,-tambalala, -labzi ,-wutamila, -tama, -taama ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
125,to stand ,okuyimirira ,---,okhusinjira ,guhagarara ,gu-hagarara ,,-iimana ,,,ukwíma,,,ím- ,-yima ,-iima ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
126,to turn ,okuweta ,wend,okhuunzukha ,guhindukiza ,gu-hindukiza ,,-piluka ,,,ukupínuka,,,pínuk- ,-khota, -lowera ,-piinda ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
127,to fall ,okugwa ,gwall,okhukwa ,kugwa ,ku-gwa ,,-pwà ,,,ukowa,,,w- ,-gwa ,-gwa ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
128,to give ,okuwa ,o’giva,okhufuwa, okhuhana, okhuwa ,guha, guhana,,, gutanga ,gu-ha, gu-hēsha, gu-tānga ,,-pà ,ukupa,,,p- ,-patsa ,-pa ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
129,to hold ,okukwaata ,quetsch,okhutira, okhuwatsa ,gufata ,gu-fata ,,,,-kwàta ,ukwíkata,,,íkat- ,-wetsa ,-pakata ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
130,to squeeze ,okunyiga, okukamula ,zange, finger!,okhufinya, okhukhama, okhutinyira ,,,gukamura ,gu-kānya ,,-kàma ,ukukáma,,,kám- ,-khwinyata, -vungama, -khwinyala, -finya ,-pana, -minya ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
131,to rub ,okuvumbaye, okukuutase, okukunya, okukulubuuta, okusiraze ,rut~rub,okhuruta,,, okhusisa ,guhanagura, gusiga (anoint) ,gu-hungura, gu-sīga (anoint), gu-hofōra (eyes) ,,-fiita ,ukukwesa,,,,,ukunuka; (rub out),,,,,,,,,,,,,,ukufuuta ,-fikisa, -tikita, -tsangula, -tsitsitiza, -pekesa, -sisita ,-ticita, -sugula, -kulukuuta ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
132,to wash ,okwoza ,wosh,okhwosia ,koza ,kw-ōza ,,-sukula ,,,ukusamba; (plates),,,,ukusuka ,-samba ,-suka, -saula, -likunda ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
133,to wipe ,okusimuula ,,okhweya ,guhanagura ,ku-myīra, gu-heha ,,,,-kùpula ,ukupópolola,,,,,ukusuba ,-khula ,-syula ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
134,to pull ,okusika, okukululadde ,ziehe,okhukhwesa ,gukurura ,gu-kwēga, gu-shikura,,, gu-kurira ,,-fuuta ,ukukula,,,kul- ,-koka ,-wuta ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
135,to push ,okusindika ,,okhuluuma, okhusindikha ,gusunika ,gu-sunika ,,,,-sàkila ,ukusunka,,,sunk- ,-kankha, -kunkhuniza, -thunya ,-tuta ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
136,to throw ,okusawuka, okukanyuga, okukasuka ,~-,okhufuuba, okhutura ,gutera ,,,gu-ta, gu-tēra ,,-tupù ,ukuŋwinta,,,ŋwint-,,,,,,,,,,,,,,,ukufútula ,-ponya, -taya ,-iita ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
137,to tie ,okukaliga, okusiba ,fund,kand,okhuboya, okhufundikha ,kuboha,,, gupfundika ,ku-boha, gu-hāmbīra ,,-kànda, -lunga ,ukubópa,,,,,ukufúndika,,,,,,,,,,,,,,,ukukaka ,-kadzira, -kwidzinga, -manga, -njata, -gwiriziza ,-tava ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
138,to sew ,okutunga ,sona~senew,okhunaba ,kudoda ,ku-barīra, gu-sona (<Sw.) ,,,,-tunga ,ukusóna,,,són- ,-soka ,-tota, -sona ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
139,to count ,okubala ,Bal # <> day,okhubala ,kubara ,gu-harūra ,,-bala ,,,ukupenda,,,pend- ,-werenga ,-valanga, -valaanga ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
140,to say ,okugamba, okwogera (saying) ,--,okhuboola ,kuvuga, -ti (saying) ,ku-bara,,, ku-vuga, -ti ,,-lòkota, -amba ,(speak),,,,ukusósa,,,,,,,,,,,,,sós- ,,,-ti, -saala, -cidiwuka, -tanjila, -salila ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
141,to sing ,okuyimba ,zimber,okhwimba ,kuririmba ,ku-rirīmba ,,-imba ,,,ukwímba,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
142,to play ,okuzannya ,kina~game- bay~play~ball-,okhubaya ,gukina ,gu-kina ,,-nàya ,,,ukwángala,,,ángal- ,-doda, -sewera, -ponya ,-taamba, -n'aanda, -ceesa ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
143,to float ,okuseyaaseya, okubbulukuka ,,okhubenga ,kureremba [kurêreemba] ,ku-reremba ,,,,-anzama ,?> ukueela,,,eel- ,-beruka, -yandama ,-jajavala, -palasila ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
144,to flow ,okukulukutase ,,,gutemba ,gu-tēmba ,,-mata ,,,,-yenda -jidima, -vidima ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
145,to freeze ,oku-tiitiwazaizza ,,,,,,,,,,,,-pimisya ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
146,to swell ,okuzimba ,< ,okhufwimba ,kubyimba ,ku-vyīmba, ku-bōmboka ,,,,-boba ,ukufímba, (mouldy),,,,ukufufuma ,-fufuma ,-yiimba ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
147,sun ,enjuba ,an.yba el.yba as.yba de.yba,eliuba ,izuba [izûuba] ,i-zūba ,,,,,dîba ,ákasúbá ,,dzuwa ,lyuuva ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
148,moon ,omweezi ,um.weezi uk.weze,omwesi ,ukwezi [ukwêezi] ,ukw-ēzi ,,,,,mwènji ,úmweshí ,,mwezi ,mwesi ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
149,star ,emunyeenye ,<> ;),ing'ining'ini ,inyenyeri [inyênyeerî] ,uru-nyenyēri, i-nyenyēri ,,,,,mùtôtò ,ulútandá ,,nyenyezi, nthondwa, nthanda ,ndondwa ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
150,water ,amazzi ,amwaathir.ced,amaatsi ,amazi [amâazi] ,ama-zi ,,,,,mâyi ,ámeenshí, (simplify),,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
151,rain ,enkuba ,,ifula ,imvura [imvûra]] ,im-vura ,,,,,mvùla ,ímfúlá ,,mvula ,wula ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
152,river ,omugga ,,omuchera, omwalo ,uruzi ,ur-ūzi ,,,,,,umumana ,,mtsinje ,lusulo ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
153,lake ,enyanja ,,inyanza ,ikiyaga ,iki-yaga, i-tanganyika ,,,,,dijiba ,bemba ,,nyanja ,nyaasa, litanda ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
154,sea ,enyanja ,,inyanza ,inyanja ,iki-yaga ,,,,,mbuwù ,,,nyanja ya mchere, nyanja zakuya kwambiri ,bwaani ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
155,salt ,ommunyu, omunnyo ,,omufume, omunyu ,umunyu [umûunyu] ,umu-nyu ,,,,,lwêpù ,úmucélé ,,muthira mchere ,njete ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
156,stone ,ejjinja ,,libale, lichina ,ibuye ,i-buye ,,,,,dibwe ,ilibwe ,,mwala ,liganga ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
157,sand ,omusenyu ,,,umusenyi ,umu-sēnyi ,,,,,lusenge ,úmucánga,,,,,umúsengá ,,mchenga, timiyala, muhabva ,,nsanga ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
158,dust ,nfuufu ,,olufu ,ivumbi, umukungugu [umukuûngugu] ,umu-kungugu ,,,,,lupwishi ,ulúkungú ,,fumbi ,luundu ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
159,earth ,nsi ,,eshi ,igitaka, isi [isî] ,i-si, aga-taka,,, i-vu ,,,nshì ,isonde ,,dziko ,litaka ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
160,cloud ,ekire ,,lilesi ,igicu ,igi-cu ,,,,,ditutu ,ikumbi ,,mtambo, khwithi, chifwirim ,liunde ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
161,fog ,,,loing'ong'ong'we ,igihu ,igi-pfūngu ,,,,,mulemba, dibungi ,(dull day) ícikútiká ,,nkhungu, mikhwithi ,,daambwe,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
162,sky ,eggulu ,,likulu ,ikirere, (heaven) ijuru ,iki-rēre, i-juru ,,,,,,dyulu ,(heaven) mulu ,,thambo ,,kwiunde,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
163,wind ,embuyaga ,,omuyeka ,umuyaga ,umu-yaga ,,,,,cipeepè ,umwela, (blowing of wind) ípupwe ,,chiphwisa ,,nyeembeelela,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
164,snow ,omuzira ,,,amasimbi ,uru-bura (hail) ,,,,,,,,madzi oundana oyera amaoneka pamwamba pa mapiri aatali ku mayiko ozizira, chipale, chifunga, nkhungu ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
165,ice ,omuzira ,,,barafu, urubura ,,,,,,lumwènu ,amenshi makasa ,,madzi oundana, madzi ouma, matalala ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
166,smoke ,omukka ,,omwosi ,umwotsi ,umw-ōtsi ,,,,,,icuushi ,,utsi ,osi ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
167,fire ,omuliro ,,omuliro ,umuriro ,umu-riro ,,,,,kadilu ,umulilo ,,moto ,moto ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
168,ash ,,,likoshe ,ivu [ivû] ,umu-nyota ,,,,,butù ,ímitó ,,chipala, phulusa ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
169,to burn ,okwookya ,,okhwakha ,gushya, kwaka [kwaaka] ,gu-sha ,,,,-oosha, -pyà ,ukupya,,,py- ,-wocha, -pya ,-ooca, -kolela, -coma ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
170,road ,oluguudo ,,engila, omuanda ,umuhanda [umuhaânda] ,i-barabara, umu-haruro,,, i-rāngo ,,,njila ,(cleared),,,,umusebo, (wide),,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
171,mountain ,olusozi ,,olukulu ,umusozi [umusôzi] ,umu-sozi ,,,,,mukùnà ,(hill),,,,ulupili ,,phiri ,,litumbi ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
172,red ,kasaayi, myufu ,,gutukura ,gu-tukura ,,-kùnze -káshik- ,,,-fiira, -psuu -ceejewu ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
173,green ,kilagala ,,icyatsi kibisi ,aka-ātsi gatoto ,,-bìshi ,,,,-biriwira -gulukulu, -awusaamba ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
174,yellow ,kyenvu ,,rapwori ,umuhondo ,umu-hōndo, umu-gina, umu-tugutu ,,,,-kàlaabi ,,-chikasu ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
175,white ,ekyeeru ,,cera ,,-tòòke -buut- ,-yera ,cheswela ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
176,black ,nzirugavu ,,umukara ,umu-fyīri ,,-fììka -fiit- ,,,,mkuda, wokuda -piliu ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
177,night ,ekiro, ettumbi ,,eshiro ,ijoro ,i-joro ,,,,,butùku ,úbushíkú ,,usiku ,chilo ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
178,day ,emisana, olunaku ,,indaalo, inyanga ,umunsi [umuûnsi] ,umu-si ,,,,,difùku ,ínshíkú ,,tsiku ,lyuva ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
179,year ,omwaaka ,,omwika ,umwaka [umwâaka] ,umw-āka ,,,,,mwaka ,úmwaká ,,chaka ,chaaka ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
180,warm ,ekibuguma, -buguma ,,amayu, -yu -ota -ōta ,,-sàlùke -ónt- ,,,-funda -kosya, -oota, -vaamba ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
181,cold ,ekinyogoga ,,,-tàlàlàà -talal-, -pépul- ,-zizira ,sisisisi,,, -bepo ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
182,full ,kajjuvu ,,,-pasa -ísul- ,-khuta, -dzadza -too, coti ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
183,new ,ekipya ,,efiya, -ya, -yakha -shya -sha, -shasha ,,,,-pya -pya ,-tsopano ,chanpya, -amoonje ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
184,old -kadde ,-khulu, -kofu -saza -kuru, -sāza ,,-nunu -kot-, -pílulul- ,-kalamba,,, -khwima, -kale -wisala, -aceekulu, -kalaambala ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
185,good -rungi ,-layi -iza [iizâ] -īza ,,-lenga -waam- ,kabotu -bwino -ambone ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
186,bad -bi ,,,,-bì -bííp- ,-ipa, -uve, -chabe,,, -bziwi, -bi ,ngalumbana, ngalimate ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
187,rotten -vundu ,-bolo -bora -bora, -boza ,,-bolabola -bol- ,-ola, -vunda -ola ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
188,dirty -jama ,-bi -anda, -ico -humāna ,,-kooyà ,,-da, -ipsa,,, -detsa -wuuka ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
189,straight ,butereevu ,,,-neema -lungam-,,,,,,nyuns-,,,,,,,,,,,,,,ololol- ,-ongoka,,,,,,,,,,,,salala,,,,,,,,,,,,,,tawatawa,,,,,,,,,,,,,,njo,,,,,,,,,,,,,,sapsatira -nyoloombola, -goloka 
190,round -ulungo ,-fumunde -viringa -burūngu ,,-cijèngù -shíngulul- ,-zungulira, -zunguza, -ndendera, -bungulira -aluwulu ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
191,sharp (knife) -songola ,-memu -tyara -kariha ,,-twè -tw- ,-thwa -tema, -sijidika ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
192,blunt (knife) -fufuggaza ,,,,,,,-phinjika -piisa,,, -piinya, -angatema ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
193,smooth -kuliradde ,-nyiririfu, -nyushe ,,,-lànda -lámbuk- ,-salala -tidila ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
194,wet -bisi ,-nyifu, -misu -bisi [bîsi] -bisi ,,,,,,,,chinyezi, chinyontho ,nyakapya ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
195,dry -kalu ,-umu -uma -ūma ,,-uuma -úm- ,-uma -umula, -juumu ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
196,correct -tuufu ,-atieri -hana -koshōra, -īhana ,,-oolòlòke -lungam- ,-konza -luungamika ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
197,near ,okumpi ,,aambi ,bugufi, hafi ,hāfi ,,,,,pêpì nè -sontam- ,-fupi, -yandika -vandika, -vaandika ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
198,far ,ewala ,,eyale ,kure ,kure ,,,,,kule -sukilil- ,-kutali -talika ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
199,right ,ddyo ,,,,dyàbalùme ,ku úkulyó ,lulyo -manja ,,,n'dyo ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
200,left ,kkono ,,,,dyàbakàjì ,ku úkusó ,chimwenhi -siyidwa,,, -tsala, kumanzere ,nciji ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
201,at ,ku, mu ,,khu-, mu- ,i, -ho,,, ku, kuri, kwa ,i, ku, kuri, kwa ,,,ku ,,,pa ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
202,in ,mu ,imu,mu- ,mu, muri ,mu, muri ,,,,,mu ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
203,with ,ne ,aned,ne ,na ,na ,,,,,naa- ,na ,,ndi ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
204,and ,ne, na ,aned,ne ,na, no ,kandi,,, uteko, na, no ,,,nè, kàdi ,na ,,ndi ,nipo, kwiisa ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
205,if ,ssenga ,seien,,niba, iyo, nkaho ,asangwa,,, iyo, namba, ni, iyaba ,,,ne ,,,nkati, nkani, pokhala ,nambaga ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
206,because ,kubanga ,,khulwa, okhuba, shichira ,kuko, kubera [kubêera] ,,,kuko ,,,bwalu ,,,chifukwa ,pakuva ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
207,name ,erinnya ,𓂋 𓈖 !!! erinner;),eliira ,izina [izîna] ,i-zina ,,,,,dîna ,íshíná ,,dzina ,liina ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
List 3,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
№ ,English ,Umbundu ,,Kwanyama ,Herero ,Shona ,Lozi ,Tswana ,,,Sotho (N) ,Sotho (S) ,Zulu ,Xhosa ,Swazi ,Tsonga,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
1,I ,,,ame, nge ,ami ,ndi, ini ,,,na, ni ,kene, ke ,nna ,nna ,ngi-, mina ,ndi-, mna ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
2,you (sing) ,,,ove, ku ,,iwe ,u,,, wa, tuwe ,wena, o ,o ,wena ,u-, wena ,u-, wena ,u- ,u,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
3,he ,,,ye, mu ,,a ,a,,, u, wa ,o ,a, e ,yona ,u-, yena ,u-, yena ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
4,we ,,,fye, tu ,,ti ,luna ,,,re ,rena ,rona ,si-, thina ,si-, thina ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
5,you (pl) ,,,nye,mu ,,imi ,mi,,, mina, mu ,lona, lo, le, go ,lena ,lona ,ni-, nina ,ni-, nina ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
6,they ,,,vo, va ,,va ,ba,,, bona ,ba, di ,ba ,bona ,ba-, bona ,ba-, bona ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
7,this ,,,ava, aka ,,ino ,bo,,, lo, o, wo, yo, kona, ka, bye, se, ze ,e, jo, yo ,bjô ,ana, ena, enwa, eo, hona ,lo, leli, lesi, le, lolu, lobu, lokhu ,lo, aba, le, eli, la, esi, ezi, olu, obu, oku ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
8,that ,,,oyo, odo ,,iyo ,ale,,, byale, lale, le, lee, lwale, sale, wale, yale, ani, bani, byani, lani, lwani, sani, wani, yani, ao, wo, yo, zeo, se ,eo, gore, ka ,bjôo ,aa, ale, ane, ano, bono, boo, ee, eno, hane, hono, hoo ,lowo, lelo, leso, leyo, lolo, lobo, lokho ,lowa, abaya, leya, eliya, lawa, esiya, eziya, oluya, obuya, okuya ,,,,,,,,,,,,,,,,,,
9,here ,,,apa, opo ,,pano ,yo,,, fa, kafa ,,fano ,mona, teng ,lapha ,apha ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
10,there ,,,apa, opo, penya ,,apo ,,,fo, ko, mo, yo, kwale (yonder) ,teng ,falê ,ao, boo, eo ,lapho ,apho ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
11,who ,,,olye ,,ani ,bafi? ,,,,mang? ,mang? ya (relative) ,ubani? ,ngubani ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
12,what ,,,oshike ,,chii ,afi? ,mang,,, eng ,ene? eng ,eng? -ni, yini? -ni, ntoni ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
13,where ,,,openi, peni ,,kupi ,kai? fo,,, ko, mo ,kae ,kae? ,kae? -phi? ,phi? ,kuphi ,kwihi,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
14,when ,,,onaini, naini ,,rini ,lili? fa,,, muta ,leng, fa ,neng? ,neng? ,nini ,ni ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
15,how ,,,ongaipi, ngaipi ,,sei, -ngani ,,,cwani? ,kae, jang ,bjang ,jwang ,kanjani, ngani ,njani, kanjani (adv) ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
16,not ,sio ,,ahawe, aaye ,,kwete ,ha,,, isi, isini ,ga ,se, kê ,ha, ka ,a-, akekho, abekho ,khange, a-, -nga- ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
17,all ,,,,,ese ,kamukana, kaufela,,, zote ,tsotlhe ,aohle ,bohle, hohle -nke -onke ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
18,many ,cambuaka, caliava ,,,,zhinji -ta ,-ntšhi,,, ngata ,ngata -ningi -ninzi ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
19,some ,,,,,amwe ,kwa ,-ngwê ,,,bang -nye -nye ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
20,few ,,-shona ,,shoma ,sikakani, -nyana ,,,,mmalwa, nyane ,mmalwa -mbalwa, -ncane -balwa ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
21,other ,ukuavo ,,,,imwe -linja, sili ,,,,mangwê ,engwe -nye -mbi, -nye ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
22,one ,mosi ,,imwe ,imwe ,motsi -ngwi ,nngwe ,ntowe,,, nngwê ,nngwe -dwa, -nye ,isinye, eyona ,kunyé ,n'we,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
23,two ,vali ,,mbali ,mbari ,piri -peli ,pedi ,pêdi ,,,pedi -bili -bini ,kubili ,mbirhi,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
24,three ,tatu ,,tatu, natu ,ondatu ,tatu -talu ,tharo ,,,tharo ,tharo -thathu -thathu ,kutsatfu ,nharhu,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
25,four ,kwãla ,,nee ,ine ,china -ne ,nne ,nnê ,,,nne -ne -ne ,kune ,mune,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
26,five ,tãlo ,,tano, nano ,ondano ,shanu -ketalizoho ,tlhano ,,,tlhano ,hlano -hlanu -hlanu ,kusihlanu ,ntlhanu,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
27,big ,cinene ,-nene ,-hombe ,tuna -golo -golo -holo -khulu -khulu ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
28,long ,,-le ,-reba ,telele ,-lêlê, -têlê -lelele, -telele -de -de ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
29,wide ,catanda ,,,-fara -atama, -atumuluha, -pala, -tona ,,,-phara -batsi -banzi -banzi ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
30,thick ,caliyinda, capama ,,,-kora -kima, -kumba, -kita,,, -kula, -yowela ,-koto -tenya -qinile, -gqinsi -nzinzilili ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
31,heavy ,,-dyu, -ndjuu ,-rema ,buima, -kita, -imela ,,,-fala, -fêtše -boima, -pitla -nzima -nzima ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
32,small ,,-shona ,-diki ,bunyinyani, kacana, kanguya, kanyumiti,,, kashukuma, sishawa, -tutu, maputu (small waves) -nnye -nyane -nyane -ncane -mncinane, -ncinci ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
33,short ,cambuta, citito, catona ,-xupi, -hupi ,-pfupi ,kuswani,,, kashatu, -caniba ,-huswane -kgutshwane, -kgutshwanyane -fuphi -futshane ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
34,narrow ,,,,-dete, -nhete, -sunhu ,kumbana,,, ninguka, patisana ,,sêsane -tshesane -ncane, -msweswana -mxinwa ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
35,thin ,cahongua, cahoma ,,,-onda ,sisani ,-ôtilê -sesane -ondile -bhityile ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
36,woman ,ukãi ,,omukulukadi ,kazendu ,mukadzi ,mukati ,mosadi ,,,mosadi ,mosadi ,umfazi ,inkosikazi ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
37,man ,ulume ,,omukulunhu, omulumenu ,rumendu ,murume ,mulume ,,,monna ,monna ,monna ,indoda, umlisa ,indoda, umlisela (young man) ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
38,human ,,,omunhu ,ndu ,munhu ,mutu ,motho ,,,semotho ,motho ,umuntu ,umntu ,umútfu ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
39,child ,omõla ,,okaana, ewifa ,,mwana ,mwana ,,,ngwana ,ngwana ,ngwana ,umntwana ,umntwana, usana ,um-ntfwana ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
40,wife ,ukãi ,,omukulukadi ,,mudzimai ,musali ,,,,mogatša ,mohatsa, mosadi ,umka-, inkosikazi ,umfazi ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
41,husband ,ulume ,,omushamane ,,murume ,munna ,,,,monna ,mohatsa ,umyeni, indoda ,umyeni ,ín-dvodza ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
42,mother ,,,meme ,,amai ,me, m'a,,, m'ahe ,mme, mma ,mma ,mme ,umama ,umama ,máke ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
43,father ,,,tate ,,baba ,ndate ,rre ,,,papa, tatê ,ntate ,ubaba ,ubawo, utata ,babé ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
44,animal ,,,oshinamwenyo ,,mhuka ,siyamana, folofolo ,,,,phôôfôlô ,phoofolo ,isilwane ,isilwane ,sí-lwane ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
45,fish ,,,oshi ,,hove ,tapi, mushiba (small fish) ,,,,hlapi ,hlapi ,inhlanzi, ufishi ,intlanzi ,ín-hlanti ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
46,bird ,,,okadila ,,shiri, nyana (young bird) ,nyuny,,, nyuny-wani, nyunywani ,,nônyana ,nonyana ,inyoni ,intaka ,í-nyoni ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
47,dog ,,,ombwa ,,imbwa ,nja, ndumewa (male dog),,, lundumba (old dog) ,,mpša ,ntja ,inja ,inja ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
48,louse ,,,,,inda ,nda, lilondwe (large louse) ,,,,nta ,,intwala ,intwala ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
49,snake ,ombuta, onyõha ,,,,nyoka ,noha,,, likuluyoka (any big snake) ,,nôga ,noha ,inyoka ,inyoka ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
50,worm ,,,,,gonye ,sibuku, litiya (earthworm) ,,,,seboko ,seboko ,isibungu, umsundu ,umsundulu ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
51,tree ,,,omuti ,omuti ,muti ,sitondo, kota ,,,,sehlare, sephatô ,sefate ,isihlahla, umuthi ,umthi ,sí-hlahla ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
52,forest ,cahukuka (adj) ,,,,sango ,mushitu, sikwa (jungle) ,,,,letši, sekgwa ,moru, sekgwa ,ihlathi ,ihlathi ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
53,stick ,,,,,rutanda ,tupa, kabama ,,,,thupa ,thupa ,induku, uthi ,induku, uluthi ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
54,fruit ,ocima, epako ,,oiimati ,,muchero ,nakumene ,,,,diênywa ,tholwana ,isithelo ,isiqhamo ,sí-tselo ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
55,seed ,,,,,mhodzi, mbeu ,peu ,,,,pêu ,peo ,inhlamvu, imbewu ,imbewu ,ín-hlanyélo ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
56,leaf ,,,efo ,,shizha ,lingambwa (pumpkin leaf), ndamba (palm leaf) ,,,,lehlare ,lehlaku ,ikhasi, iqabi ,igqabi ,lí-cémbe ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
57,root ,,,,,mudzi ,mubisi ,,,,modu ,motso ,impande (of a plant), umsuka (cause, origin) ,ingcambu ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
58,bark (tree) ,,,,,gwati ,likwati ,,,,lekgata ,lekgapetla ,igxolo ,ixolo ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
59,flower ,capulüla (adj) ,,eengala ,,ruva ,palisa ,,,,lebue ,palesa ,imbali ,intyantyambo ,í-mbali ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
60,grass ,,,omwiidi ,,uswa ,bucwa–i [bucwani], lituta (shelter of grass),,, mumbo (shelter of grass) ,,bjang ,jwang ,utshani ,ingca ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
61,rope ,,,,,tambo ,muhala (string, cord,,, rope; wick), ntambo (strap, thong; rope) ,,mogala ,mohala ,intambo ,intambo ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
62,skin ,,,oshipa ,,ganda ,litalo, mukata ,,,,letlalô ,letlalo ,isikhumba ,isikhumba ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
63,meat ,,,onyama, ombelela ,,nyama ,nama ,,,,nama ,nama ,inyama ,inyama ,í-nyama ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
64,blood ,osonde ,,ohonde ,ombinçu ,ropa ,ngazi, mali ,,,,madi ,madi ,igazi ,igazi ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
65,bone ,ekepa ,,omakipa ,,bvupa ,lisapo ,,,,lešapô ,lesapo ,ithambo ,ihleza, ithambo ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
66,fat (n.) ,,,,,mafuta ,mafula ,,,,makhura ,mafura ,amafutha ,amafutha ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
67,egg ,esala, aseko ,,,,zai ,lii ,,,,lee ,lehe ,iqanda ,iqanda ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
68,horn ,,,,,nyanga ,lunaka, linaka ,,,,lenaka ,lenaka ,uphondo ,uphondo ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
69,tail ,,,,tjira ,muswe ,muhata ,,,,mosela ,mohatla ,umsila ,umsila ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
70,feather ,,,,,nhenga ,mutenga ,,,,lefofa ,lesiba ,uphaphe ,usiba ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
71,hair ,esinga ,,eexwiki ,ozondjise ,vhudzi, mvere (wool) ,mulili ,,,,moriri ,moriri ,unwele ,inwele ,lú-nwéle ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
72,head ,utue ,,omutwe ,otjiuru ,musoro ,toho ,,,,hlôgô ,hlooho ,ikhanda ,intloko ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
73,ear ,,,okupti, okutwi ,okutwi ,nzeve ,zebe ,,,,tsêbê ,tsebe ,indlebe ,indlebe ,ín-dlebé ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
74,eye ,,,omesho, eisho ,ho ,ziso ,liito ,,,,leihlô, ihlô ,leihlo ,iso, ihlo ,iliso ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
75,nose ,,,ellulu, eyulu ,,mhuno ,ngo ,,,,nkô ,nko ,ikhala ,impumlo ,lí-khala ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
76,mouth ,,,okanya ,,muromo, mukanwa ,mulomo ,,,,molômo ,molomo ,umlomo ,umlomo ,um-lomo ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
77,tooth ,,,eyoo ,,zino ,lino ,,,,leinô ,leino ,izinyo ,izinyo ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
78,tongue ,elaka, elimi ,,elaka ,eraka ,rurimi ,lilimi ,,,,leleme ,leleme ,ulimi ,ulwimi ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
79,fingernail ,olunjala, apapio ,,ipato, onyala ,,nzara ,,,,,nala ,lenala ,uzipho ,uzipho ,lú-galo ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
80,foot ,,,omadi ,ombaze ,tsoka ,lihutu ,,,,leoto, lwaô ,leoto ,unyawo ,unyawo ,lú-nyawo ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
81,leg ,,,okurou, okuulu ,,gumbo ,numbu (calf) ,,,,moômo ,moomo ,umlenze ,umlenze ,um-lente ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
82,knee ,ongolo ,,ongolo ,,ibvi ,mbumba (knee cap) ,,,,khuru, lengwêlê, letôlô ,lengole ,idolo ,idolo ,lí-dvolo ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
83,hand ,,,oma, eke, okwooko ,,ruoko ,,,lizoho ,,letsôgô ,letsoho ,isandla ,isandla ,s-ándla ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
84,wing ,,,,,bapiro ,lifufa ,,,,lefêgô, phuka ,lepheo ,iphiko ,iphiko ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
85,belly ,,,omaiaia, edimo, epunga ,,dumbu ,,,mba ,,lešôrô, mogôdu, mpa ,mpa ,isisu ,isisu ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
86,guts ,esiaka, ovala ,,,,ura, matumbu ,,,,,dikatêng, mala ,dikahare ,ithumbu ,ithumbu ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
87,neck ,,,ofingo ,osengo ,mutsipa, huro (throat) ,likoshi ,,,,molala, thamo (throat) ,molala ,intamo, umqala (throat) ,intamo, umqala (throat) ,ín-tsamo ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
88,back ,,,ombuda, moipafi ,,musana ,mongo,,, mukokoto ,,mokôkôtlô ,mokokotlo ,umhlane ,umhlana ,um-hlaná ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
89,breast ,,,omavele (breast), onhulo (chest) ,,zamu (breast), chifuva (chest) ,,,lizwele (breast, udder), –olo [nolo] (teat), sifuba (chest), syn. mbando ,,letswêlê (breast), sehuba (chest) ,letswele (breast), sefuba (chest) ,ibele (breast), isifuba (chest) ,ibele (breast), isifuba (chest) ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
90,heart ,,,omutima ,omutima ,moyo ,pilu ,,,,pelo ,pelo ,inhliziyo ,intliziyo ,ín-hlitíyo ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
91,liver ,,,,,chitaka ,sibiti ,,,,sebete ,sebete ,isibindi ,isibindi ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
92,to drink ,,,okunwa ,-nwa -nwa ,nwa ,nwa ,nwa -phuza ,,,ukusela, -sela, -phunga ,kú-natsa ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
93,to eat ,oku timbula, oku lia ,,okulya ,,kudya, -dya -lya,,, -ca ,ja ,ja ,ja -dla -tya ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
94,to bite ,oku cakita, oku kanya ,,,-ruma -luma ,,loma ,,,loma -luma -luma ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
95,to suck ,,,,-sveta -muma, -mumuna, -anya, -zwepa ,,,,monya ,monya -munca, -ncela, -munya -munca ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
96,to spit ,,,,-pfira -kwa ,,tshwa ,tshwela -phimisa -the ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
97,to vomit ,,,kunga ,-rutsa -taza ,,hlatša ,hlatsa -phalaza -hlanza ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
98,to blow ,oku fela, oku pepela ,,,-furidza -futa, -fufula, -fuzela ,,,,foka, tšubutla ,fefola -vunguza -bhudla, -vuthuza ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
99,to breathe ,oku fuimma ,,,-fema -buyela, -foma (to puff) ,,phefomola ,,,phefumoloha -phefumula -phefumla ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
100,to laugh ,,,yola ,-seka -seha, -sheka ,,sêga ,,,tsheha -hleka -hleka ,kú-hleka ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
101,to see ,oku tala, oku mõla ,,mona ,-ona -bona ,bona ,bôna ,,,bona -bona -bona, -buka ,kú-fúna ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
102,to hear ,oku yevelela, oku yeva ,,udako ,-nzwa -utwa ,,kwa,,, utlwa ,utlwa -zwa -va ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
103,to know ,,,shiiva ,-ziva -ziba ,itse ,tseba ,tseba -azi -azi ,,,kw-áti ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
104,to think ,,,dilaadila ,-funga -nahana, -fumba ,akanya ,nagana ,,,nahana -cabanga -cinga ,ku-cábanga ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
105,to smell ,oku neha, oku leha, oku lehisa ,,,-nhuwidza -lupa, -yuya ,,,,fofonêla ,fofonela -nuka -nuka ,kú-nuka ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
106,to fear ,,,tila ,-tya -eila, -saba ,,tšhabô ,,,tshaba -esaba, -saba -oyika ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
107,to sleep ,,,okukofa ,-rara -lala, -onda ,robala, robetse (sleep,,, slept) ,rôbala ,robala -lala -lala ,kú-lála ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
108,to live ,,,oho kala peni (where do you live) ,-rarama -pila, -yoya ,,phela ,,,phela -phila -phila ,kú-phila ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
109,to die ,oku fa ,,okufya ,-fa -fa, -shwa ,,hwa ,,,shwa -fa -fa ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
110,to kill ,,,,-uraya -bulaya ,,bolaya ,bolaya -bulala,,, -fisa -bulala ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
111,to fight ,,,,-rwa -lwa ,,lwa ,lwana -lwa ,,,lwa ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
112,to hunt ,,,konga ,-vhima -zuma ,,tsoma ,tsoma -zingela -zingela ,,,kú-tingéla ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
113,to hit ,oku veta, oku sova, oku tuna ,,denga ,-rova, -bhura -kola ,,,,bêtha, betša, rwa, tia ,bata, betsa, otla, shapa -betha, -gadla, -shaya -betha ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
114,to cut ,,,,-cheka, -kuma -ceka, -batula ,,,,bêtla, tswia, seta (carve) ,phoma, seha, seta (carve) -sika, -nquma -sika ,kú-síka ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
115,to split ,,,,-dambura -pawla ,,farola, fatokanya ,,,arohana, arola, petsoha -dabula -krazuka, -tyanda ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
116,to stab ,,,,-baya, -junga -kwaza, -taba ,,,,hlaba ,hlaba -gwaza -gwaza, -hlaba ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
117,to scratch ,,,,-kwenya, -kwara -falula, -–walaula [nwalaula], -–waya [nwaya],,, -conkola ,,ngwapa, ngwara ,ngwapa -klwebha -phanda ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
118,to dig ,oku fëla, oku sokotola ,,,-chera, -tukumbam -yepa, -lafa,,, -pumbula, -shitula ,,êpa, nyafa ,epa, tjheka -mba -grumba ,kú-mba ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
119,to swim ,oku yua, oku litasa, oku liteva ,,,-shambira -cimbama, -fuumuka,,, -puwana ,,sêsa, tunta ,sesa -bhukuda, -hlamba -dada ,kú-hlamba ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
120,to fly ,,,odi ,-mbururuka -fufa, -lamuka, -lenda ,,,,fofa, ntši ,fofa -ndiza -bhabha ,kú-ndiza ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
121,to walk ,,,enda ,-famba -enda, -ela, -zamaya ,tsamaya ,,,sepela, tsamaya ,tsamaya -hamba -hamba ,kú-ya (going) ,ya (going),,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
122,to come ,,,uya, ila, di ,-uya -ta, -taha ,,,la ,tla ,tla -za -za ,kú-ta ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
123,to lie (bed) ,,,nangala ,-garira (ambush), -zorora (rest) -lapalala, -lapama, -patama ,,,,awêla, phomola (rest) ,botha, lala, phomola (rest) -lala (lie down, sleep), -cambalala (be lying down) -xoka ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
124,to sit ,,,kala omutumba (sit down) ,-gara -ikala, -ina, -itulela, -njotomana ,,,,itulêla ,dula -hlala (sit down), -hleli, -hlezi (be sitting, be seated) -hlala ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
125,to stand ,,,fikama ,-sumuka, -simuka, -mira -yema ,,,,êma ,ema -sukuma (stand up), -ma (be standing) -ma ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
126,to turn ,,,ngolyoka ,-pota -futula, -heta, -pindhmuka, -pindula (to turn up) ,,,fapogele ,hlabologa ,reteleha -jika, -guquka, -phenduka -jika ,kú-jika ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
127,to fall ,,,,-wa, -donha -wa ,letlhafula ,wa ,,,wa -wa -wa ,kú-wa ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
128,to give ,oku avela, oku eca ,,yandya, pa, eta ,-pa -fa ,,,,fa ,fa -nika, -nikeza, -pha -pha ,kú-níka ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
129,to hold ,,,,-bata, -pfunda -ama, -bamba, -manja,,, -fanata, -kamata, -swala ,,swara ,tshwara -phatha, -bamba -bamba ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
130,to squeeze ,,,,-dvinya -cubela, -hamula, -ngunganya ,,,,pitlêla ,tlhotla -cindezela -bandezela, -foca ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
131,to rub ,,,,-kwiza -bukusha, -huta, -kwaka, -pikita,,, -sasa, -sindula, -tiinya ,,pikitla ,pikitla -hlikihla -dyobha, - gudla ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
132,to wash ,oku yua ,,,-geza -tapa, -tapisa ,,hlape ,,,hlatswa -geza, -hlamba -coca, -hlamba ,kú-geza ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
133,to wipe ,,,,-pukuta -komba, -pyemula, -takula, -taula (< Eng) ,,,,hlakola ,hlakola -sula -sula ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
134,to pull ,,,,-zvuva, -dhonza -hoha, -kakutula, -koka,,, -kula, -omba ,,gôga, hlahla ,hula, tosola -donsa -dontsa, -tsala ,kú-dvonsa ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
135,to push ,,,,-sunda, -sandidzira -kandula, -kasha, -kuba,,, -sunda, -susumeza, -suta, -yuna ,,sukumêtša ,susumetsa -sunduza -dudula ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
136,to throw ,,,,-kanda -bita, -nganda, -pafweka, -posa,,, -pundula, -sunya, -yumba ,,akga, phôša ,akga -phosa -gibisa, -jula, -phosa ,kú-phonsa ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
137,to tie ,,,otai ,-sunga -bopa, -funga, -manga, -talinga,,, -tama ,,bôfa, tlama ,fasa, tlama, tsala -bopha -bopha ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
138,to sew ,,,,-sona -luka, -ngosoha, -ngunda, -nungahanya ,,,,roka ,roka -thunga -thunga ,kú-tfúnga ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
139,to count ,,,,-verenga, -rava -bala ,,bala ,,,bala -bala -bala ,kú-bala ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
140,to say ,,,tya, ti ,-taura, -ti -bulela, -ize,,, -li ,re ,bolêla, re ,bolela, re, tjho -thi -thi, -tsho ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
141,to sing ,oku imba, oku sivaya ,,imba, okwiimba ,-imba -opela ,,,,êpêla ,bina, tsanyaola -cula, -hlabelela, -huba -cula ,ku-hlábela ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
142,to play ,,,danauka ,-tamba -bapala, -beba, -lela, -liza (on musical instrument) ,,,,bapala ,bapala -dlala -dlala ,kú-dlála ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
143,to float ,,,,-papama -cimbeka, -kuka, -kupuka, -yenduka ,,,,kôkôbala, phaphamala ,phaphamala, sesa -ntaza -bhabhazela ,kú-ntanta ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
144,to flow ,,,,-erera -buba, -coomoka, -keleketa, -kokomba ,,,,êla ,phalla -gobhoza ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
145,to freeze ,oku kakula kuombambi ,,,-gwamba, -tonhodza -anda ,,,,,-nquma (solidify), -qanda (be freezing cold) -nquma (congeal), -tshaza (be frostbitten) ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
146,to swell ,,,,-zvimba -kukumuha, -luluha, -lusa, -tumba,,, -tunduluka ,,ruruga ,ruruha -vuvukala -dumba ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
147,sun ,,,etango ,yuva ,zuva ,lizazi ,,,,letšatši ,letsatsi ,ilanga ,ilanga ,lí-langa ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
148,moon ,,,,,jenaguru, mwedzi (month) ,kweli ,,,,kgwêdi ,kgwedi ,inyanga ,inyanga ,í-nyangá ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
149,star ,,,,,nyeredzi ,naleli ,,,,nalêdi ,naledi ,imbasa, inkanyezi ,inkwenkwezi ,ín-khanyéti ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
150,water ,,,omeva, omeya ,omeva, iva ,mvura ,,,mezi ,mêtsi ,mêêtse ,metsi ,amanzi ,amanzi ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
151,rain ,,,odula ,,kunaya ,mbula ,,,,pula ,pula ,imvula ,imvula ,lí-tulu ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
152,river ,,,omulonga ,,rwizi ,nuka ,,,,noka ,noka ,umfula ,umlambo ,um-fula ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
153,lake ,,,etale ,,dziva ,lisa ,,,,letsha ,letsha ,ichibi ,ichibi ,lí-chibí ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
154,sea ,,,,,gungwa, nyanza (ocean) ,liwatata ,,,,lewatlê ,lewatle ,ulwandle ,ulwandle ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
155,salt ,,,omongwa ,,munyu ,mungwa, njee,,, lizwai (sea-salt) ,,letswai ,letswai ,itswayi, usawoti ,ityuwa ,lú-tswáyi ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
156,stone ,,,,,ibwe ,licwe ,,,,lentswê ,lejwe ,itshe ,ilitye ,lí-tje ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
157,sand ,,,,,jecha ,lisheke, lishabati ,,,,lehlabathe ,lehlabathe ,isihlabathi ,isanti ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
158,dust ,,,,,huruva ,liluli ,,,,lerole ,lerole ,uthuli ,uthuli ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
159,earth ,,,,,ivhu, pasi ,lifasi ,,,lefatshe ,mobu, lefase ,mobu, lefatshe ,inhlabathi, umhlaba ,umthonyama, ihlabathi ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
160,cloud ,alende, ombundu, ukindikindi ,,oilemo ,,gore,,, fuva (< Manyika) ,lilu ,,leru ,leru ,ifu, iyezi ,ilifu ,lí-fu ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
161,fog ,,,,,mhute ,mbundu ,,,,mogodi ,mohodi ,inkungu ,inkungu ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
162,sky ,,,,,denga ,lihalimu ,legodimo ,,,legodimo ,lehodimo ,izulu ,izulu ,si-bhakábhaka ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
163,wind ,,,omhepo ,,mhepo ,mebo, moya (wind,,, spirit) ,,môya ,moya ,umoya ,umoya ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
164,snow ,,,,,sino (< Eng) ,litwa ,,,,lehlwa ,lehlwa ,iqhwa ,ikhephu ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
165,ice ,,,,,aisi (< Eng) ,mezi a kangezi ,,,,lekgwa ,leqhwa, aese (< Eng) ,iqhwa ,umkhenkce ,lí-chwa ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
166,smoke ,,,,,hutsi ,musi ,,,,muši ,mosi ,intuthu, umusi ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
167,fire ,,,omundilo ,,moto ,mulilo ,molelo ,,,mollô ,mollo ,umlilo ,umlilo ,um-lilo ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
168,ash ,,,,,dota ,mulola (ashes), mufuse (hot ashes) ,,,,melôra ,molora ,umlotha ,uthuthu ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
169,to burn ,,,tema, pya ,-pisa -ca, -cisa, -nungeka,,, -tuka, -tumbeka, -tumbuka, -yukweka ,,fiša ,besa, tjha, tjhesa, tuka -sha, -vutha -vutha ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
170,road ,,,opate, ondjila (path) ,,rhodhi ,mukwakwa (main road),,, nzila (path) ,tsela ,tsela ,tsela ,umgwaqo, umgwaqana ,indlela ,um-gwaco ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
171,mountain ,,,ondudu ,,gomo ,lilundu ,,,,thaba ,thaba ,intaba ,intaba ,ín-tsaba ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
172,red ,,-tilyana ,-tsvuku ,fubelu ,-hubêdu -fubedu -bomvu -bomvu -bovú ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
173,green ,,-twima, -ziza ,-girini (< Eng) ,tala ,-tala -tala -luhlaza -luhlaza ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
174,yellow ,ungolo, ungundumba ,-shunga ,-yero ,seta ,-sêhla -sehla -liphuzi, -ncombo -lubhelu,,, -mthuba, -tyheli ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
175,white ,cayela, cotue, civala liyela ,-toka ,-chena ,sweu ,-šwêu -sweu -mhlophe -mhlophe ,,,um-khombe (white rhinoceros) ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
176,black ,cowi, catekava ,-laula ,-dema ,nsu ,-so, ntsho -tsho -mnyama -mnyama -mnyáma ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
177,night ,uteke ,,omafiku ,,husiku ,busihu ,bosigo ,,,bošego ,bosiu ,ubusuku ,ubusuku ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
178,day ,,,efiku ,yuva ,zuva ,musihali ,lesatsi ,,,mohla ,mohla ,ilanga, umuhla, usuku ,umhla, imini, usuku ,lí-langa ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
179,year ,,,odula ,,gore ,mundiku, mwaha,,, silimo ,ngwaga ,ngwaga, selemô (summer) ,selemo, ngwahola (last year) ,unyaka ,umnyaka ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
180,warm ,,-pyu ,-dziya ,futumezi, enyize ,-futhumêla -futhumetse -fudumele -fudumeleyo -futfúmeta ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
181,cold ,,-talala ,-tonhora ,batile, hazezi, silami (cold, coolness) ,,,-serame -serame -makhaza -banda -bándza ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
182,full ,,,,-zara ,fasize, ndu (full up), tezi,,, taleani ,-tlêtše -tletse -gcwele -gcwele ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
183,new ,cokaliye, candopo ,-pe ,-itsva ,nca ,-fsa -tjha -sha -tsha ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
184,old ,,-kulu ,-chembera, -tsaru ,hulu ,-golo, -tala,,, tšofa -holo -dala -dala ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
185,good ,,-wa ,-naka ,nde -lang (???) -tle -tle -hle -mnandi -hle -lela (???),,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
186,bad ,,-i ,-ipa ,maswe ,-be, mpe -be, mpe -bi -bi ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
187,rotten ,,,,-ora (rot) ,bola ,,bodilê ,,,bodileng -bolile (decayed), -bi (bad) -bolile ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
188,dirty ,,-kaka ,-asviba ,nkwika, pumbile, silafezi, tapweile ,,,,ditšhila ,ditshila -ngcolile -nkone, -mdaka ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
189,straight ,,,yukilila ,-twasanuka ,nonga, otolohile, sinji,,, zanana ,tlhamalela ,ôtlologa ,otlolohileng -qondile -ngqala ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
190,round ,,,,,denderedzwa ,cica ,,,,potokô -tjhitja -yindilinga (circular), -yimbulunga (spherical) -mbumbulu ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
191,sharp (knife) ,calepikiwa, capelekiwa ,,,-pinza ,buhali, lozize,,, shengile ,,bogale ,bohale, tjhora -bukhali -bukhali, -tsolo ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
192,blunt (knife) ,,,,-gomara ,buzwa, fumile, mbumbutezi,,, sinatiso ,,kubêga ,nthithi -buthuntu -buthuntu ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
193,smooth ,mbambe ,,,-tsetseka ,bebile, buleta, litezi,,, lolekile, ndendemezi, yengile ,,borêlêdi ,boreledi -bushelezi (not rough), -mnandi (comfortable) ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
194,wet ,,,,-totesa ,koloba, yemezi, nyanyelize,,, patekile ,,kôlôba ,metsi -manzi, -nethile -manzi, -nqum ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
195,dry ,,,,-omesa, -oma -oma ,-ômiša, -ôma -omisa,,, -oma -omile, -oma -omelela, -oma ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
196,correct ,,,,-tsiura, -ruramisa ,lukisize, nepisize ,,,,nêpiša ,nepisa -lungile -nyanisile ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
197,near ,,,popepi ,-pedo ,kwatuko, kaufi, mabapa ni (near to,,, opposite to) ,,gaufsi ,haufi, pela ,eduze, -seduze -kufuphi ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
198,far ,kakuci, kupãla ,,kokule ,-kure ,kwahule, mambala (far,,, distantly), mpalila (far away) ,,kgolê ,hole ,kude -kude ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
199,right ,,,olulyo ,-rudyi -lyo, bulyo, silyo ,mojeng (right,,, rightward) ,lagoja, lekubu ,lokisa ,kwesokudla, ukunene -nene ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
200,left ,,,omulosho ,,ruboshwe -nzohoto, bunzohoto, sinzohoto ,,,,lengêlê ,leqele ,kwesokunxele, ubunxele -nxele ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
201,at ,,,ko ,,ku, kuna, pa,,, pana ,fa, kwa, mwa ,le, mo, par, vers ,fa, ga ,,e-, o-, ku- (in space), nga- (in time) ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
202,in ,,,mo ,,mu ,kwa, mwa ,,,mo, par ,go, ka ,ka ,e-, o-, ku- (in space), nga- (in time) ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
203,with ,,,na ,,ne ,hamoho, ni,,, ka ,le, par, vers ,na, nê ,na ,na-, kanye na- (together with), nga- (by means of) ,na, ne, no, kunye ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
204,and ,,,na ,,na-, ne- ,mi,,, ni ,le, re ,le, me, mme ,le, mme ,na-, futhi ,kwaye ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
205,if ,,,,,dai, nana, kana ,,,haiba, kaba, kabe, kambe ,,ga, gê ,ha ,uma ,ukuba ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
206,because ,,,shaashi, osheshi ,,nekuti ,kabakala,,, kakuli ,,gobane ,hobane ,ngoba, njengoba, njengokuba ,kaloku, ngokuba ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
207,name ,,,edina ,,zita, dzinza (family name) ,libizo ,,,leina ,lebitšô ,lebitso ,igama, ibizo ,igama ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,